پروتئین و سلامتی
در بیشتر مواقع کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها از جمله مواردی هستند که باعث به خطر افتادن سلامتی بدن میشوند اما درشت مغذی سوم یعنی پروتئین هم از دست افراد و رسانه‌ها در امان نیست و متهم به عامل اصلی اسیب به استخوان‌ها و کلیهها می‌باشد.
۱- از دست دادن استخوان
پروتئین بیشتر در رژیم غذایی، با کلسیم بیشتر در ادرار ارتباط مستقیم دارد. برای توضیح این پدیده ۲ دلیل پیشنهاد شده است.
۱- بدن برای از بین بردن بار اسیدی ناشی از پروتئین غذایی، از ذخایر کلسیم موجود در داخل استخوان‌ها استفاده می‌کند. این فرضیه باعث شده یک سری از محققان ادعا کنند که مصرف بیشتر پروتئین می‌تواند باعث از بین رفتن استخوان ها شود (۱).
۲- بیشتر مطالعاتی که در مورد مصرف پروتئین و دفع کلسیم انجام شده است، لبنیات را به عنوان منبع پروتئین ذکر می‌کنند (۲). بنابراین کلسیم موجود در ادرار می تواند باعث دفع بیشتر کلسیم شود.
(کلسیم مصرفی بیشتر = کلسیم دفعی بیشتر)
مطالعات بعدی نشان می‌دهد که پروتئین غذایی باعث جذب کلسیم در رژیم غذایی (۳) و مصرف زیاد پروتئین باعث رشد و عقب انداختن پوکی استخوان می‌شود. درحالی که رژیم کم پروتئین با خطر شکستگی مفصل ران همراه می‌باشد (۴).
انچه که اتفاق می‌افتد به این شکل است. زمانی که در طول روز پروتئین بیشتری مصرف کنید، کلسیم موجود در غذا بیشتر جذب بدن می‌شود و بدن مقدار کمتری کلسیم را وارد مدفوع می‌کند. بدن انسان کلسیم بیش از نیاز خود را دفع می‌کند و این مقدار اضافه وارد ادرار می‌شود. این مقدار از کلسیم به اندازه‌ای نیست که اگر پروتئین، اثر منفی روی سلامت استخوان‌ها داشته باشد داخل مدفوع پیدا شود (۵). افزایش مصرف پروتئین منجر به کاهش کلی دفع کلسیم می‌شود که این موضوع به افزایش احتباس کلسیم اشاره دارد.
شواهد موجود نشان می‌دهد که پروتئین در واقع اثری خنثی یا حتی محافظتی روی استخوان‌ها دارد (۵) (۶).
اسیب‌های کلیوی
مطالعات نشان می‌دهد که رژیم‌های غذایی با پروتئین بالا، میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) را افزایش می‌دهند که این امر نشان دهنده ی فیلتراسیون مواد زائد داخل کلیهها می‌باشد(۷). ادعا می‌شود که افزایش GFR نشانه ی فشار غیرمستقیم بر روی کلیه‌هاست (۸). تحقیقات بعدی نشان می‌دهد که اسیب‌های کلیوی در نتیجه رژیم‌های غذایی حاوی پروتئین زیاد، اتفاق نمی‌افتد (۹) (۱۰). ازمایش‌های انجام شده تا به امروز نشان‌دهنده‌ی این موضوع نمی‌باشند که رژیم‌های غذایی با پروتئین بالا به استخوان‌ها یا کلیهها اسیب می‌رسانند (۹). پروتئین حتی به مقدار زیاد برای استخوان‌ها یا کلیهها مضر نیست مگر اینکه مشکلات قبلی داشته باشید.
منابع
1.Barzel US, Massey LK. Excess dietary protein can adversely affect bone. J Nutr. (1998)
Schwingshackl L, Hoffmann G. Comparison of high vs. normal/low protein diets on renal
function in subjects without chronic kidney disease: a systematic review and meta-analysis.
PLoS One. (2014)
Hunt JR, Johnson LK, Fariba Roughead ZK. Dietary protein and calcium interact to influence calcium retention: a controlled feeding study. Am J Clin Nutr. (2009)
4.Shams-White MM, et al. Dietary protein and bone health: a systematic review and meta-analysis from the National Osteoporosis Foundation. Am J Clin Nutr. (2017)
5.Calvez J, et al. Protein intake, calcium balance and health consequences. Eur J Clin Nutr.(2012)
6.Fenton TR, et al. Meta-analysis of the effect of the acid-ash hypothesis of osteoporosis on
calcium balance. J Bone Miner Res. (2009)
7.von Herrath D, et al. Glomerular filtration rate in response to an acute protein load. Blood Purif. (1988)
8.Brenner BM, Meyer TW, Hostetter TH. Dietary protein intake and the progressive nature of
kidney disease: the role of hemodynamically mediated glomerular injury in the pathogenesis of
progressive glomerular sclerosis in aging, renal ablation, and intrinsic renal disease. N Engl J Med. (1982)
Devries MC, et al. Changes in Kidney Function Do Not Differ between Healthy Adults Consuming Higher- Compared with Lower- or Normal-Protein Diets: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Nutr. (2018)
10.Poortmans JR, Dellalieux O. Do regular high protein diets have potential health risks on kidney function in athletes? Int J Sport Nutr Exerc Metab. (2000)
