ارتباط پروتئین و سلامتی
در بیشتر مواقع کربوهیدراتها و چربیها از جمله مواردی هستند که باعث به خطر افتادن سلامتی بدن میشوند اما درشت مغذی سوم یعنی پروتئین هم از دست افراد و رسانهها در امان نیست و متهم به عامل اصلی آسیب به استخوانها و کلیهها میباشد.
از دست دادن استخوان با مصرف پروتئین
پروتئین بیشتر در رژیم غذایی با کلسیم بیشتر در ادرار ارتباط مستقیم دارد. برای توضیح این پدیده ۲ دلیل پیشنهادشده است:
- بدن برای از بین بردن بار اسیدی ناشی از پروتئین غذایی، از ذخایر کلسیم موجود در داخل استخوانها استفاده میکند. این فرضیه باعث شده یک سری از محققان ادعا کنند که مصرف بیشتر پروتئین میتواند باعث از بین رفتن استخوانها شود. (۱)
- بیشتر مطالعاتی که در مورد مصرف پروتئین و دفع کلسیم انجام شده است، لبنیات را بهعنوان منبع پروتئین ذکر میکنند. (۲) بنابراین کلسیم موجود در ادرار میتواند باعث دفع بیشتر کلسیم شود.
کلسیم مصرفی بیشتر = کلسیم دفعی بیشتر
تحقیقات در رابطه با پروتئین و آسیب استخوانها
مطالعات بعدی نشان میدهد که پروتئین غذایی باعث جذب کلسیم در رژیم غذایی (۳) و مصرف زیاد پروتئین باعث رشد و عقب انداختن پوکی استخوان میشود. درحالی که رژیم کم پروتئین با خطر شکستگی مفصل ران همراه هست. (۴) آنچه اتفاق میافتد به این شکل است. زمانی که در طول روز پروتئین بیشتری مصرف کنید، کلسیم موجود در غذا بیشتر جذب بدن میشود و بدن مقدار کمتری کلسیم را وارد مدفوع میکند.
بدن انسان کلسیم بیش از نیاز خود را دفع میکند و این مقدار اضافه وارد ادرار میشود. این مقدار از کلسیم بهاندازهای نیست که اگر پروتئین، اثر منفی روی سلامت استخوانها داشته باشد داخل مدفوع پیدا شود. (۵) افزایش مصرف پروتئین منجر به کاهش کلی دفع کلسیم میشود که این موضوع به افزایش احتباس کلسیم اشاره دارد.
شواهد موجود نشان میدهد که پروتئین درواقع اثری خنثی یا حتی محافظتی روی استخوانها دارد. (۵) (۶)
آسیبهای کلیوی
مطالعات نشان میدهد که رژیمهای غذایی با پروتئین بالا، میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) را افزایش میدهند که این امر نشاندهندهی فیلتراسیون مواد زائد داخل کلیهها است. (۷) ادعا میشود که افزایش GFR نشانهی فشار غیرمستقیم بر روی کلیههاست. (۸) تحقیقات بعدی نشان میدهد که آسیبهای کلیوی درنتیجه رژیمهای غذایی حاوی پروتئین زیاد، اتفاق نمیافتد. (۹) (۱۰)
آزمایشهای انجام شده تا به امروز نشاندهندهی این موضوع نمیباشند که رژیمهای غذایی با پروتئین بالا به استخوانها یا کلیهها آسیب میرسانند. (۹) پروتئین حتی به مقدار زیاد برای استخوانها یا کلیهها مضر نیست مگر اینکه مشکلات قبلی داشته باشید.
منابع
1.Barzel US, Massey LK. Excess dietary protein can adversely affect bone. J Nutr. (1998)
Schwingshackl L, Hoffmann G. Comparison of high vs. normal/low protein diets on renal
function in subjects without chronic kidney disease: a systematic review and meta-analysis.
PLoS One. (2014)
Hunt JR, Johnson LK, Fariba Roughead ZK. Dietary protein and calcium interact to influence calcium retention: a controlled feeding study. Am J Clin Nutr. (2009)
4.Shams-White MM, et al. Dietary protein and bone health: a systematic review and meta-analysis from the National Osteoporosis Foundation. Am J Clin Nutr. (2017)
5.Calvez J, et al. Protein intake, calcium balance and health consequences. Eur J Clin Nutr.(2012)
6.Fenton TR, et al. Meta-analysis of the effect of the acid-ash hypothesis of osteoporosis on
calcium balance. J Bone Miner Res. (2009)
7.von Herrath D, et al. Glomerular filtration rate in response to an acute protein load. Blood Purif. (1988)
8.Brenner BM, Meyer TW, Hostetter TH. Dietary protein intake and the progressive nature of
kidney disease: the role of hemodynamically mediated glomerular injury in the pathogenesis of
progressive glomerular sclerosis in aging, renal ablation, and intrinsic renal disease. N Engl J Med. (1982)
Devries MC, et al. Changes in Kidney Function Do Not Differ between Healthy Adults Consuming Higher- Compared with Lower- or Normal-Protein Diets: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Nutr. (2018)
10.Poortmans JR, Dellalieux O. Do regular high protein diets have potential health risks on kidney function in athletes? Int J Sport Nutr Exerc Metab. (2000)
در صورت مفید بودن این مطلب، پیشنهاد میکنم مطلب نمک را نیز مطالعه بفرمایید.