نمک

آیا مصرف نمک باعث فشارخون می‌شود؟

با مصرف نمک فشارخون نمی‌گیرید، در سال‌های اخیر ابهامات عجیبی به وجود آمده است که عامل اصلی فشارخون نمک می‌باشد و مقدار سدیم موردنیاز بدن باید از رژیم غذایی دریافت شود که این باور کاملاً اشتباه است. مصرف آن نه تنها مضر نیست بلکه برای عموم مردم ضروری و برای یک بدن‌ساز واجب می‌باشد و مصرف نکردن نمک باعث به وجود آمدن عوارض وحشتناکی می‌شود.

توضیحات در رابطه با مصرف نمک در این مقاله به دو قسمت تقسیم می‌شود:

مصرف نمک و بدن‌سازی

مصرف نمک و فشارخون

نمک و بدن‌سازی

نمک ترکیبی از سدیم و کلرید (سدیم متصل شده به کلرید) می‌باشد. هر سلول دارای الکترولیت‌هایی (ماده‌ای که یون‌های آزادی دارد و مسئول انتقال مواد می‌باشد) به نام سدیم و پتاسیم است که باید در تعادل باهم باشند (باعث ایجاد تعادل آب در بدن می‌شوند) سدیم مسئول حفظ و پتاسیم مسئول خارج شدن آب از سلول و همچنین ایجاد ارتباط بین عصب و عضله می‌باشند.

با کمبود هر یک از این الکترولیت‌ها، در سیستم عصب و عضله اختلال به وجود می‌آید (انقباض صورت نمی‌گیرد) و ممکن است حین تمرین دچار گرفتگی شدید یا لرزش بدن شوید. انجام تمرینات بدن‌سازی باعث تخریب عضله می‌شود و عضلات در خواب و حین ریکاوری رشد می‌کنند. حال که هدف از باشگاه رفتن و وزنه زدن تخریب عضله می‌باشد، با حذف نمک باعث به وجود آمدن نقص بین عصب و عضله می‌شوید و نتیجه‌ی آن، گرفتی حین تمرین و پایین آمدن توان شما می‌شود.

طبق تحقیقات انجام شده توسط محققان ژاپنی، یکی از عوامل اصلی در افسردگی و بی‌انگیزه بودن، کمبود آن است و عامل تأثیرگذار خودکشی در ژاپن را از کم‌مصرف کردن نمک می‌دانند. تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود این ماده، توانایی جذب قند توسط عضلات را کم می‌کند و باعث ایجاد مقاومت انسولینی می‌شود.

مصرف قند بعد از تمرین باعث پر شدن ذخایر گلیکوژن می‌شود و با قطع نمک این موضوع را دچار اختلال می‌کنید. یکی از عوامل سردردهای صبحگاهی نیز کمبود آن می‌باشد که حتی می‌تواند باعث پوکی استخوان شود.

دلیل آن چیست؟
بیشتر سدیم بدن، داخل استخوان‌ها ذخیره می‌شود و اگر‌ بدن با کمبود سدیم مواجه شود، به ناچار سدیم موردنیاز خود را از استخوان‌ها تأمین می‌کند.

چرا برای یک بدن‌ساز تأمین سدیم از طریق رژیم کافی نیست و مصرف نمک واجب است؟

اگر حین انجام ورزش تعرق زیادی دارید، باید نمک بیشتری مصرف کنید؛ زیرا سدیم از طریق عرق کردن دفع می‌شود و با مصرف بیشتر آن، سدیم دفع شده را جبران می‌کنید. حال متوجه شدیم که کمبود این ماده بسیار خطرناک‌تر از مصرف بیشتر آن می‌باشد چون اگر کلیه‌های سالمی داشته باشید مصرف نمک اضافه (نه مقدار خیلی زیاد) به‌راحتی از طریق ادرار یا عرق کردن دفع می‌شود.

مصرف آن در طول رژیم برای بدن‌سازان ضروری می‌باشد و محدود کردن آن فقط برای قبل از مسابقات توصیه می‌شود که هدف، بهتر دیده شدن عضلات به شرط پایین بودن درصد چربی بدن می‌باشد. حذف این ماده از رژیم غذایی باعث کم شدن آب بدن و درنتیجه پایین آمدن وزن روی ترازو می‌شود ولی آسیب‌های زیادی را به بدن وارد می‌کند.

نمک و فشارخون

فرض کنید بدن شما یک اتومبیل می‌باشد که برای حرکت و رسیدن به مقصد باید پدال گاز را فشار دهید. گاز دادن باعث حرکت شما به جلو می‌شود و با فشار روی پدال گاز سرعت خود را افزایش می‌دهید و با افزایش سرعت احتمال تصادف بیشتر می‌شود.

• به نظر شما آیا عامل ایجاد تصادف زیاد گاز دادن است؟
• نقش ترمز در ماشین چیست؟
• عوامل محیطی تأثیرگذار مانند ترافیک و سایر ماشین‌ها چطور؟

تصادف برمی‌گردد به محیطی که اتومبیل درونش قرار دارد، اگر جاده خلوت باشه از سرعت مجاز بیستا سرعت هم بیشتر بری چیزی‌ نمی‌شه به دوربین یا ماشین برسی ترمز می‌کنید، اما اگر تو خیابان‌های تهران با این حجم ترافیک باشید و حتماً تند رفتن به خاطر حجم ترافیک رعایت نکردن فاصله باعث تصادف می‌شود اگر هم ترمز شما خوب ‌کار نکنه تصادف شدیدتری دارید. پس خیلی خنده‌دار هست یکی به شما بخواهد بگوید که گاز دادن و حرکت به جلو باعث ایجاد تصادف هست. خیر تصادف به خاطر عوامل محیطی و درونی هست.

دقیقاً مصرف این ماده هم همینه فشارخون به خاطر مصرف نمک نیست، شما هر غذایی می‌خورید حتی اگر این ماده را نداشته باشه، فشارخون شما را بالا می‌برد، اگر حالا غذای پر‌نمک باشد، فشارخون به‌صورت طبیعی مقدار بیشتری بالا می‌رود، سپس کلیه‌ها وارد عمل شده و مقدار نمک اضافی رو دفع می‌کند، مثل ترمز ماشینی که مثال زدم و هیچ مشکلی با مصرف نمک (گاز دادن ماشین و حرکت به سمت جلو) پیش نخواهد آمد چون نمک اضافی به‌راحتی دفع می‌شود.

منابع

1- Salt and hypertension: Why is there still a debate?

Vecihi Batuman

2- Salt and hypertension: is salt dietary reduction worth the effort?

Frisoli TM, et al. Am J Med. 2012.

3- Dietary salt intake and hypertension

Sung Kyu Ha, M.D, 2014

در صورت مفید بودن این مطلب، پیشنهاد میکنم مطلب ماسک ارتفاع را نیز مطالعه بفرمایید.