رژیم سم زدایی مایعات چیه؟
رژیم سم زدایی مایعات ، نوعی رژیم غذاییِ که فقط شامل مصرف آبمیوهها و سبزیجاتِ. آبمیوهها و سبزیجات سرشار از مواد مغذی هستن و میتونن نقش مهمی در رژیمهای غذایی متعادل داشته باشن. بعضی از افراد بر این باور هستن که فقط مصرف این آبمیوهها برای یک دوره میتونه به پاکسازی سیستم بدن کمک کنه و فواید سلامتی مختلفی رو ارائه بده.
نکات کلیدی در مورد سم زدایی مایعات
- طرفداران ادعا میکنن که آبمیوههای سم زدا میتونن به حذف سموم از بدن و کاهش وزن کمک کنن.
- شواهد کافی برای حمایت از مزایای رژیمهای غذایی مبتنی بر آبمیوه وجود نداره.
- تحقیقات رژیمهای مبتنی بر مایعات رو با افزایش خطر عوارض جدی سلامتی و اختلالات تغذیهای مرتبط دونستن.(۱)
پاکسازی با رژیم سم زدایی مایعات
پاکسازی با رژیم سم زدایی مایعات ، معمولاً شامل مصرف فقط مایعات برای مدت مشخصیه. بسیاری از رژیمهای غذایی مبتنی بر آبمیوه کمتر از ۲ هفته دوام دارن. بااینحال، بعضی از برنامهها ممکنه بیشتر طول بکشن.(۲) صرفنظر از طول مدت، رژیمهای مایعات خطرناک هستن و فرد باید فقط تحت نظارت پزشک از رژیم غذایی حاوی مایعات استفاده کنه.
خطرات مرتبط با رژیم سم زدایی مایعات
به گفته مرکز ملی سلامت تکمیلی آمریکا، چندین خطر وجود داره که مرتبط با این دست رژیمها هستن.(۳)
- رژیمهای سم زدایی معمولاً کالری کمی دارن. کاهش دریافت کالری ممکنه منجر به کاهش وزن موقت بشه، اما این تغییر بهندرت طولانی مدتِ.
- مصرف ناکافی کالری میتونه باعث بشه فرد علائم مربوط به قند خون پایین رو تجربه کنه چون بدن انرژی کافی رو نداره. نمونههایی از این علائم عبارتاند از غش، ضعف، کمآبی، سردرد و گرسنگی.
- فردی که با مایعات پاکسازی میکنه، احتمالاً پروتئین یا چربی کافی مصرف نمیکنه. هردوی اینها برای سلامت جسمانی، ترمیم و عملکرد مغز بسیار مهم هستن. (۴) حذف گروههای غذایی برای مدت طولانی ممکنه منجر به سوءتغذیه بشه.
- اگر فردی مایعات غیرپاستوریزه مصرف کنه یا درمان دیگهای برای از بین بردن باکتریها نداشته باشه، در معرض خطر بیشتری برای بیماری قرار داره. این امر بهویژه برای افراد بسیار جوان و مسن و همچنین کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند صادقه.
- اگر مایعات سم زدا شامل ملینها یا سایر روشهای تحریک روده باشن، فرد ممکنه مواد مغذی زیادی رو با مدفوعش از دست بده. این میتونه منجر به کمآبی و عدم تعادل الکترولیتها بشه.
- فرد همچنین باید مراقب رژیمهای سمزدایی با مایعات که از پیش بستهبندیشده هستن و وعدهی نتایج قابلتوجهی مثل بهبود بیماریها یا ارائه فواید چشمگیر برای سلامتی رو میدن، باشه. معمولاً تحقیقاتی برای حمایت از این ادعاها وجود نداره.
سلامت کلیهها با رژیم سم زدایی مایعات
بسیاری از میوهها و سبزیجات سرشار از مواد مغذی هستن که میتونن به عملکرد خوب کلیهها کمک کنن. افزایش مصرف مایعات هم میتونه برای عملکرد کلیه مفید باشه. بااینحال، بعضی از غذاها سرشار از اگزالات هستن، ترکیبی که میتونه خطر مشکلات کلیوی رو در صورت مصرف زیاد افزایش بده. غذاهای سرشار از اگزالات عبارتاند از اسفناج و چغندر.
افرادی که با بیماری مزمن کلیه درگیر هستن، ممکنه در معرض خطر نفروپاتی اگزالات باشن. در موارد نادر، افراد سالم هم ممکنه در معرض این خطر باشن. نفروپاتی اگزالات وضعیتیِ که در اون بدن نمیتونه اگزالات کافی رو از طریق ادرار دفع کنه و باعث تجمع اون در بافت کلیه میشه. در موارد نادر، این میتونه باعث نارسایی کلیه بشه.
فواید گزارششده در رژیم سم زدایی مایعات
طرفداران این دست رژیمها ادعا میکنه که میتونه به حذف سموم از بدن فرد و کاهش وزن کمک کنن. سموم مواد مضری مثل آلایندهها و مواد شیمیایی مصنوعی هستن.
- کاهش وزن با رژیم سم زدایی مایعات
مطالعات نشون دادن که کاهش وزن از رژیمهای غذایی مبتنی بر مایعات برای رژیم گیرندگان ازلحاظ «فیزیولوژیکی مضر» هستش. محققان همچنین ارتباط بین روند رژیم غذایی مایعات و اختلالات تغذیهای رو مشاهده کردن.(۱)
در مطالعهای در سال ۲۰۱۷، محققان از ۲۰ شرکتکننده سالم خواستن که روزانه تنها ۶ بطری آبمیوههای مختلف رو به مدت ۳ روز مصرف کنن. آبمیوهها حاوی مواد مختلفی مثل سبزیجات سبز، سیب، خیار، لیمو، فلفل کاین و دانه وانیل بودن. بعد از روزهداری یا فستینگ، شرکتکنندگان بهطور متوسط ۱.۷ کیلوگرم از دست دادن. در پیگیری که ۲ هفته بعد انجام شد، وزن اونا بهطور متوسط ۰.۹۱ کیلوگرم، کمتر باقی موند. شرکتکنندگان در پایان ۳ روز افزایش سطح رفاه رو گزارش نکردن.(۵)
بااینحال، یک بررسی در سال ۲۰۱۷ نشون داد که بااینکه مایعات سم زدا ممکنه به دلیل محدودیت کالری باعث کاهش وزن اولیه بشن، اما زمانی که فرد یک رژیم غذایی کامل و سالم رو از سر بگیره، منجر به افزایش وزن کلی میشه.(۲) - باکتریهای روده با رژیم سم زدایی مایعات تغییر میکنن
یک پاکسازی مختصر مایعات میتونه روی سطح باکتریها در سیستم گوارشی افراد تأثیر بذاره. در همون مطالعه سال 2017، محققان همچنین دریافتن که سم زدایی مایعات باعث افزایش میزان Bacteroidetes، باکتریهای مرتبط با کاهش وزن و کاهش مقادیر Firmicutes، باکتریهای مرتبط با افزایش وزن، میشه.(۵) بااینکه که این مواد میتونن بهسلامتی آسیب برسونن، بدن انسان در حذف طبیعی اونا مهارت داره. بر اساس مقاله مروری در سال ۲۰۱۴، شواهد کافی برای حمایت از استفاده از رژیمهای سمزدایی در حذف سموم از بدن وجود نداره.(۶) - از بین رفتن سموم بدن با رژیم سم زدایی مایعات
طرفداران پاکسازی با مایعات معمولاً ادعا میکنن که این برنامهها میتونن به حذف سموم از سیستم فرد کمک کنن. افزایش مصرف مایعات میتونه به عملکرد کلیهها کمک کنه و بعضی از ترکیبات غذایی ممکنه به حذف مواد زائد غیر ارگانیک در بدن کمک کنن. بااینحال، شواهد کافی وجود نداره که نشون بده سمزدایی مایعات و یا سایر رژیمهای سمزدایی روی توانایی حذف سموم تأثیر میذارن.(۶) مصرف یک رژیم غذایی متعادل و نوشیدن مایعات فراوان بهترین راه برای حمایت از عملکرد طبیعی سم زدایی بدنه.
جمعبندی
رژیم سم زدایی مایعات، در جامعه پزشکی بحث برانگیزِ چون معمولاً راهحلهای کاهش وزن یا سلامتی طولانی مدت ارائه نمیده. اکثر متخصصان بهجای اون یک رژیم غذایی متعادل و سالم رو توصیه میکنن. شواهدی که از مزایای احتمالی این رژیم حمایت میکنن، بیشتر شایعه هستن. به نظر میرسه شواهد بیشتری وجود داره که نشون میدن رژیم پاکسازی مایعات میتونه تأثیر منفی روی بدن داشته باشه، بهعنوانمثال، کاهش عملکرد کلیه.
قبل از شروع رژیم، افراد باید با پزشکشون صحبت کنن تا بدونن که آیا نیاز به اصلاح برنامه این رژیم برای محافظت از سلامت کلیشون دارن یا نه.
منابع
۱.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29983105/
۲.https://link.springer.com/article/10.1007/s11894-017-0603-8
۳.https://nccih.nih.gov/health/detoxes-cleanses
۴.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/labs/pmc/articles/PMC6120115/
۵.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5438379/
۶.https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/jhn.12286