توضیحی درباره رژیم گروه خونی
رژیم غذایی گروه خونی ، که بهعنوان رژیم گروه خونی هم شناخته می شه، توسط یک پزشک طبیعت شناس به نام دکتر Peter D’Adamo در سال 1996 رایج شد. کتاب او، «برای نوع خودت درست بخور»، فوقالعاده موفق بود. این کتاب پرفروشترین کتاب نیویورک تایمز بود، میلیونها نسخه فروخت و امروزه هم محبوبیت زیادی داره.
در این کتاب، او ادعا میکنه که رژیم غذایی مطلوب برای هر فرد به گروه خونی ABO فرد بستگی دارد. اون میگه که هر گروه خونی نشاندهنده صفات ژنتیکی اجداد ماست، ازجمله رژیم غذایی که آنها برای پیشرفت و رشد لازمه.
انواع گروههای خونی
گروه A: زراعت کننده نامیده میشن. افرادی که نوع A هستن باید از رژیم غذایی غنی از گیاهان و کاملاً عاری از گوشت قرمز «سمی» استفاده کنن. این کاملاً شبیه رژیم گیاهخواریِ.
گروه B: عشایر نامیده میشن. این افراد میتونن گیاهان و بیشتر گوشتها رو بخورن (بهجز مرغ و گوشت خوک) و همچنین میتونن مقداری لبنیات هم مصرف کنن. بااینحال، اونا باید از گندم، ذرت، عدس، گوجهفرنگی و چند غذای دیگه خودداری کنن.
گروه AB: مبهم نامیده می شن. بهعنوان مخلوطی بین انواع A و B توصیف میشن. غذاها شامل غذاهای دریایی، توفو، لبنیات، لوبیا و غلات هستن. اونا باید از لوبیای قرمز، ذرت، گوشت گاو و مرغ خودداری کنن.
گروه O: شکارچی نامیده میشن. رژیمشون یک رژیم غذایی پر پروتئینِ که عمدتاً بر پایه گوشت، ماهی، مرغ، میوهها و سبزیجات خاصه، اما ازنظر غلات، حبوبات و لبنیات محدود هستن. شباهت زیادی به رژیم غذایی سرخپوستان داره.
جدا از اینا، من بهشخصه فکر میکنم هر یک از این الگوی های غذایی برای اکثر افراد، صرفنظر از اینکه گروه خونی اونا چیه، یک پیشرفت و کمک محسوب میشه. هر ۴ رژیم غذایی «روشهای غذا خوردن» بیشتر بر اساس غذاهای واقعی و سالم و یکقدم بالاتر از رژیم غذایی استاندارد غربی با غذاهای بیارزش هستن؛ بنابراین، حتی اگه یکی از این رژیم گروه خونیها رو دنبال کنید و سلامتی شما بهبود پیدا کنه، این لزوماً به این معنی نیست که ارتباطی با گروه خونی شما داره. شاید دلیل مزایای سلامتیتون با این رژیمها این باشه که شما غذای سالمتری نسبت به قبل میخورید.
فرضیههای مختلف در خصوص رژیم گروه خونی
- یکی از نظریههای اصلی رژیم گروه خونی مربوط به پروتئینهایی به نام لکتین هستش. لکتین ها خانواده متنوعی از پروتئینها هستن که میتونن مولکولهای قند رو به هم متصل کنن. این مواد بهعنوان ضد مغذی در نظر گرفته می شن و ممکنه اثرات منفی روی پرزهای روده داشته باشن. (۱) طبق تئوری رژیم غذایی گروه خونی، لکتین های زیادی در رژیم غذایی وجود دارن که بهطور خاص گروههای مختلف خون ABO رو هدف قرار میدن. ادعا می شه که خوردن انواع اشتباه لکتین میتونه منجر به آگلوتیناسیون (جمع شدن) سلولهای قرمز خون بشه.
- درواقع شواهدی وجود داره که نشون میده درصد کمی از لکتین ها در حبوبات خام و نپخته، میتونن فعالیت جمع کنندگی خاصی در یک نوع معین از گروه خونی داشته باشن. بهعنوانمثال، دانههای لوبیا لیما خام ممکنه فقط با سلولهای قرمز خون در افراد با گروه خونی A تعامل داشته باشد. بهطورکلی، به نظر میرسه که اکثر لکتین های آگلوتین کننده با تمام گروههای خونی ABO واکنش نشون میدن. (۲) به عبارت دیگه، لکتین های رژیم غذایی، مختص به یک گروه خونی خاص نیستن، بهاستثنای چند نوع حبوبات خام. این حتی ممکن است هیچ ارتباطی در دنیای واقعی نداشته باشه، چون بیشتر حبوبات قبل از مصرف خیسانده و یا پخته میشن، که باعث از بین رفتن لکتین های مضر میشه. (۳)
- تحقیقات در مورد گروههای خونی ABO در چند سال و دهه گذشته بهسرعت پیشرفت کرده. امروزه شواهد محکمی وجود داره که افراد با گروههای خونی خاص میتونن بیشتر یا کمتر در معرض خطر ابتلا به برخی از بیماریها باشن. (۴) بهعنوانمثال، گروه خونی O خطر کمتری در بیماری قلبی داره، اما خطر ابتلا به زخم معده در این گروه خونی بیشترِ. (۵) بااینحال، هیچ مطالعهای نشون نداده که این امر ارتباطی با رژیم غذایی داشته باشه.
- در یک مطالعه مشاهدهای بزرگ بر روی 455 جوان بزرگسال، خوردن رژیم غذایی نوع A (مقدار زیادی میوه و سبزیجات) با نشانههای سلامتی بهتر همراه بود؛ اما این تأثیر در همه افرادی که از رژیم نوع A پیروی میکنن مشاهده شد، نه اینکه فقط در افراد با گروه خونی A دیده بشه. (۶)
- در یک مطالعه مروری عمده در سال ۲۰۱۳ که محققان دادههای بیش از هزار مطالعه رو بررسی کردن، یک مطالعه کاملاً خوب طراحیشده در مورد تأثیرات رژیم غذایی بر مبنای گروه خونی (۷) پیدا نکردن. اونا در مقاله این نتیجهگیری رو ذکر کردن: «در حال حاضر هیچ مدرکی برای تأیید مزایای ادعایی سلامتی رژیم گروه خونی موجود نیست.» از 4 مطالعه مشخصشده که تا حدودی مربوط به رژیمهای غذایی گروه ABO هستش؛ میشه نشون داد که همهی اونا ضعیف طراحی شدن. (۸)(۹)
جمعبندی نهایی
شک ندارم که بسیاری از افراد با رعایت این نوع رژیم غذایی نتایج مثبتی رو تجربه کردن. بااینحال، به این معنی نیست که بههیچوجه با نوع گروه خونی اونا ارتباط داشته. رژیمهای مختلف برای افراد متفاوت مؤثر هستن. بعضی از افراد با بسیاری از گیاهان و گوشت کم مانند رژیم نوع (A بهخوبی کنار میان، درحالیکه دیگران با خوردن غذاهای حیوانی با پروتئین بالا) مانند رژیم نوع O بسیار آداپته میشن.
اگه در رژیم گروه خونی نتایج خوبی کسب کردید، شاید به این خاطر هستش که شما با این رژیم غذایی راحت هستید و تونستین باهاش کنار بیاید و حتی ممکنه هیچ ارتباطی با گروه خونی شما نداشته باشه. همچنین، این رژیم غذایی اکثر غذاهای فرآوری شده ناسالم رو از رژیمهای غذایی افراد حذف میکنه. شاید این تنها بزرگترین دلیل کارآمد بودن این رژیم باشه نه تفکیک بر اساس نوع گروه خونی.
همونطور که گفتم، اگه رژیم غذایی گروه خونی رو دنبال کردید و برای شما مفید بوده، بههرحال این کار رو ادامه بدید و اجازه ندید این مقاله شما رو دلسرد کنه. اگر رژیم فعلی شما شکسته نشده است، اونو اصلاح نکنید. بااینحال، از دیدگاه علمی، میزان شواهد و مدارکی که از رژیم گروه خونی حمایت میکنن، بسیار کم هستن.
منابع
1.Long-term effects of a Palaeolithic-type diet in obese postmenopausal women: a two-year randomized trial,Caroline Mellberg, Susanne Sandberg, […], and Bernt Lindahl,2014
2.Influence of Paleolithic diet on anthropometric markers in chronic diseases: systematic review and meta-analysis,Ehrika Vanessa Almeida de Menezes, Helena Alves de Carvalho Sampaio, […], and Soraia Pinheiro Machado Arruda,2019
3.Paleolithic nutrition improves plasma lipid concentrations of hypercholesterolemic adults to a greater extent than traditional heart-healthy dietary recommendations.,Pastore RL, Brooks JT, Carbone JW,2015
4.Benefits of a Paleolithic diet with and without supervised exercise on fat mass, insulin sensitivity, and glycemic control: a randomized controlled trial in individuals with type 2 diabetes.,Otten J, Stomby A, Waling M2, Isaksson A, Tellström A, Lundin-Olsson L, Brage S, Ryberg M, Svensson M, Olsson T,2017
6.Health Benefits of Dietary Whole Grains: An Umbrella Review of Meta-analyses,Marc P. McRae, MSc, DC, FACN, DACBN,2016
5.Legumes: Health Benefits and Culinary Approaches to Increase IntakeRani Polak, Edward M. Phillips, and Amy Campbell,