خواص گلوتاتیون برای سلامتی + ۰ تا ۱۰۰ نکات گلوتاتیون

گلوتاتیون چیه؟

گلوتاتیون یک آنتی اکسیدانه که به طور طبیعی در بدن شما پیدا میشه. به عنوان GSH هم شناخته میشه، توسط کبد و سلول های عصبی در سیستم عصبی مرکزی تولید میشه و از سه اسید آمینه گلیسین، ال سیستئین و ال-گلوتامات ساخته میشه. glutathione میتونه به متابولیسم سموم، تجزیه رادیکال های آزاد، حمایت از عملکرد سیستم ایمنی و … کمک کنه.(۱)
توی این مقاله آنتی اکسیدان گلوتاتیون رو به همراه کاربردها و مزایای ادعایی که در موردش میشه، مورد بحث قرار میدیم.

کاربردهای احتمالی گلوتاتیون

استفاده از مکمل ها باید به صورت فردی و توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی، مثل یک متخصص تغذیه، داروساز، یا پزشک بررسی بشه. هیچ مکملی برای درمان یا پیشگیری از بیماری در نظر گرفته نمیشه. تصور میشه که کاهش گلوتاتیون با برخی شرایط سلامتی، مثل اختلالات عصبی (مثل بیماری پارکینسون)، فیبروز کیستیک، و بیماری‌های مرتبط با افزایش سن و همچنین فرآیند پیری مرتبطه. (۲) اما این لزوما به این معنی نیست که glutathione برای این شرایط مفیده.

گلوتاتیون برای طیف وسیعی از مصارف مورد مطالعه قرار گرفته که شامل موارد زیر میشه اما محدود به این موارد نیست:

• فیبروز سیستیک
• سمیت مرتبط با شیمی درمانی
• بیماری پارکینسون

با این حال، شواهد علمی محدودی برای حمایت از استفاده از glutathione برای پیشگیری یا مدیریت بیماری وجود داره.

• فیبروز سیستیک

مطالعات نشون دادن که گلوتاتیون استنشاقی یا خوراکی ممکنه به بهبود عملکرد ریه و وضعیت تغذیه در افراد مبتلا به فیبروز کیستیک کمک کنه.(۳)(۴)

عوارض جانبی شیمی درمانی

یک مرور سیستماتیک مطالعاتی رو که به بررسی اثرات آنتی اکسیدان ها بر سمیت های مرتبط با شیمی درمانی می پردازه، ارزیابی کرد. یازده تا از مطالعات مورد تجزیه و تحلیل، شامل مکمل glutathione بودن. گلوتاتیون داخل وریدی (IV) همراه با شیمی درمانی،ممکنه برای کاهش اثرات سمی شیمی درمانی استفاده بشه. در برخی موارد، ممکنه احتمال تکمیل رژیم شیمی درمانی رو بیشتر کنه.(۵)اما برای تایید این نتیجه گیری به تحقیقات بیشتری نیازه.

بیماری پارکینسون

در یک مطالعه، تزریق glutathione وریدی (600 میلی گرم دو بار در روز به مدت 30 روز) به طور قابل توجهی علائم مرتبط با بیماری پارکینسون که قبلاً درمان نشده بود رو بهبود بخشید. با این حال، این مطالعه کوچک بود و فقط شامل 9 بیمار میشد.(۶)

کمبود گلوتاتیون

گلوتاتیون یک ماده مغذی ضروری در نظر گرفته نمیشه چون از اسیدهای آمینه دیگه ای که توی بدن تولید میشن،ساخته میشه.
سطوح پایین glutathione در بدن میتونه با تغذیه نامناسب، سموم محیطی، استرس و افزایش سن اتفاق بیفته. سطوح پایین گلوتاتیون با افزایش خطر ابتلا به سرطان، دیابت، هپاتیت و بیماری پارکینسون مرتبط بوده.(۲)
از اونجایی که سطح glutathione در بدن معمولاً اندازه‌گیری نمیشه، اطلاعات زیادی در مورد اینکه برای افرادی که سطح glutathione پایین دارند،چه مشکلاتی پیش میاد، وجود نداره.

چرا ورزشکاران به گلوتاتیون نیاز دارن؟

اگه فرد فعالی هستید که درگیر فعالیت های با شدت متوسط تا زیاد هستید، بدن شما به سرعت از ذخایر گلوتاتیون خودش استفاده میکنه.  نرخ متابولیسم بدن در طول ورزش با شدت بالا افزایش پیدا میکنه و تقاضا برای اکسیژن برای تولید انرژی عضلانی هم بیشتر میشه. این افزایش مصرف اکسیژن منجر به تولید رادیکال های آزاد بیشتر و استرس اکسیداتیو میشه که باعث آسیب به سلول ها و بافت ها میشه.

رادیکال های آزاد مولکول های بسیار واکنش پذیر با الکترون های جفت نشده هستن که اونارو ناپایدار میکنه و برای همین دنبال پیوند با مولکول های دیگه می‌گردن که می تونه باعث آسیب به ساختارهای سلولی مثل لیپیدها، پروتئین ها و DNA بشه.
در طول ورزش با شدت بالا، افزایش تولید رادیکال های آزاد در درجه اول به دلیل افزایش مصرف اکسیژن و افزایش تولید انرژی توسط میتوکندری هستش که ATP رو تولید می کنه.

علاوه بر این، ورزش با شدت بالا همچنین منجر به افزایش تولید اسید لاکتیک میشه که می‌تونه با کاهش سطح pH در بافت‌های عضلانی به افزایش استرس اکسیداتیو منجر بشه. این کاهش سطح pH می تونه توانایی سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی رو برای خنثی کردن رادیکال های آزاد مختل کنه و منجر به تجمع استرس اکسیداتیو بشه.

به طور کلی، افزایش مصرف اکسیژن، تولید انرژی و تولید اسید لاکتیک در طول ورزش با شدت بالا می‌تونه رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو رو افزایش بده، که اگه به‌اندازه کافی توسط سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدانی بدن خنثی نشه، می‌تونه به سلول‌ها و بافت‌ها آسیب برسونه.

فواید گلوتاتیون برای ورزشکاران

گلوتاتیون آنتی اکسیدان اصلی تقریباً در همه ی سلولهای بدن شماست. مولکول اصلی ضد التهابی تک تک سلول های بدن شما محسوب میشه. سم زدای اولیه سلول های بدن شماست و از تولید ATP پشتیبانی می کنه.
در زیر مزایای کلیدی برای ورزشکاران آورده شده:

• انرژی رو افزایش میده
• روند پیری رو کند می کند
• اثرات استرس رو کاهش می ده
• تمرکز ذهنی رو بهبود می بخشه
• کیفیت خواب رو بهبود می بخشه
• کبد و سلول ها رو سم زدایی می کنه
• ناراحتی عضلات و مفاصل رو کاهش میده
• به عملکرد ورزشی و ریکاوری کمک می کنه

عوارض جانبی گلوتاتیون چیه؟

به دلیل کمبود تحقیقات، اطلاعات کمی در مورد عوارض جانبی استفاده از مکمل های گلوتاتیون وجود داره. هیچ عارضه جانبی با مصرف زیاد آن تنها از طریق رژیم غذایی گزارش نشده. با این حال، نگرانی هایی وجود دارد که استفاده از مکمل های گلوتاتون ممکنه باعث گرفتگی و نفخ یا واکنش های آلرژیک با علائمی مانند بثورات پوستی بشه. (۷) گلوتاتیون استنشاقی در برخی از افراد مبتلا به آسم خفیف باعث مشکلات تنفسی شده.(۸)

در صورت بروز این موارد، مصرف مکمل رو متوقف کنید و با پزشکتون در میون بذارید. استفاده طولانی مدت از مکمل های glutathione ممکن است سطح روی رو کاهش بده(۹)

موارد احتیاط

مکمل های گلوتاتیون به طور کلی بی خطر شناخته میشن‌
اطلاعات کافی برای نشون دادن بی خطر بودنش برای افراد باردار یا شیرده وجود نداره. بنابراین، مصرف مکمل گلوتاتیون در صورت بارداری یا شیردهی توصیه نمیشه. همیشه قبل از شروع هر مکملی با پزشکتون صحبت کنید.

مقدار مصرف: چه مقدار گلوتاتیون مصرف کنم؟

شواهد علمی کافی برای تعیین دوز مناسب آن وجود نداره.
دوزهای مختلفی در تحقیقاتی که شرایط پزشکی خاص رو بررسی کردن، مورد مطالعه قرار گرفته‌. دوز مناسب برای شما ممکنه به عوامل مختلفی از جمله سن، جنس و سابقه پزشکی شما بستگی داشته باشه.
در مطالعات، دوزهای glutathione داده شده از 250 تا 1000 میلی گرم در روز متغیر بوده. یک مطالعه نشون داد که حداقل 500 میلی گرم در روز به مدت حداقل دو هفته برای افزایش سطح گلوتاتیون نیازه.(۱۰)
در برخی موارد، پزشکان گلوتاتیون رو از طریق وریدی IV تجویز می کنن.
برای برخی از شرایط، glutathione رو میشه استنشاق کرد و از طریق نبولایزر تزریق کرد.

اگه مقدار زیادی گلوتاتیون مصرف کنم چه اتفاقی می افته؟

• هنوز اطلاعات کافی برای تعیین اینکه آیا سمیت گلوتاتیون ممکنه رخ بده یا نه وجود نداره.
• تداخلات دارویی
• اطلاعات کافی برای دانستن نحوه تداخل با بعضی داروها و سایر مکمل ها وجود نداره.

منابع غذایی گلوتاتیون

منابع غذایی خوب عبارتند از:

• کلم
• فلفل
• خربزه
• هویج
• آووکادو
• گل کلم
• مارچوبه
• اسفناج
• کدو حلوایی
• پیاز و سیر
• کلم بروکلی
• کلم بروکسل
• سیب زمینیها

جمعبندی

گلوتاتیون نقش های مختلفی در بدن داره، از جمله اثرات آنتی اکسیدانی. سطوح پایین آن در بدن با بسیاری از بیماری ها و بیماری های مزمن مرتبطه. با این حال، تحقیقات کافی برای دونستن اینکه آیا مکمل گلوتاتیون خطر ابتلا به این شرایط رو کاهش می دهد یا فوایدی برای سلامتی داره، وجود نداره.
شما میتونید گلوتاتیون بیشتری رو از طریق غذا ها و مکمل به بدنتون برسونید، اما بدن خودش هم می‌تونه اونو بسازه.

ما در تیم بدن خوبا سعی می‌کنیم شما رو از نکات تغذیه و تمرینی با خبر و بهتون در راه سلامتی و تناسب اندام کمک کنیم.

1.https://doi.org/10.1093/jn/134.3.489
2‌.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4684116/
3.https://doi.org/10.1177/1945892419878315
4.https://doi.org/10.1002/14651858.CD007020.pub4
5.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18623084/
6.https://doi.org/10.1016/S0278-5846%2896%2900103-0
7.https://dx.doi.org/10.2147%2FCCID.S128339
8.https://doi.org/10.1164/ajrccm.156.2.9611001
9.https://doi.org/10.1093/femsyr/fox028
10.https://doi.org/10.3390/nu11092073