آرتروز (Osteoarthritis)

آرتروز (Osteoarthritis) چیه؟

استئوآرتریت (Osteoarthritis) یک شکل رایج از آرتریت هست بعضی از افراد اون رو به نام بیماری دژنراتیو مفصل یا آرتریت «ساییدگی» می‌شناسن. با OA، غضروف داخل مفصل شروع به شکستن می‌کنه و استخوان زیرین شروع به تغییر می‌کنه. این تغییرات معمولاً به کندی ایجاد می‌شن و با گذشت زمان بدتر می‌شن و منجر به یک بار اقتصادی سنگین برای سلامتی فرد و جامعه می‌شه.

معمولاً در مفاصلی وزن رو تحمل می‌کنن (WB) (به‌عنوان ‌مثال هیپ و زانو) و مفاصلی که وزن رو تحمل نمی‌کنن (NWB) (مثلاً دست‌ها) رخ می‌ده. در استئوآرتریت بیماران با درد و سفتی در مفصل درگیر مراجعه می‌کنن. (1)(2)

درمان‌های آرتروز

مدیریت OA رو می‌شه به درمان‌های محافظه کارانه و غیرمحافظه کارانه (3) تقسیم کرد. همچنین درمان غیر محافظه کارانه (غیر جراحی) رو به دو دسته دارویی و غیر دارویی تقسیم می‌کنن. (3) هیچ درمانی برای آرتروز وجود نداره، اما این وضعیت لزوماً با گذشت زمان بدتر نمی‌شه. تعدادی درمان برای کمک به کاهش علائم وجود دارن.

درمان‌های اصلی برای علائم آرتروز عبارت‌اند از:

• اقدامات سبک زندگی مثل حفظ وزن سالم و ورزش منظم
• دارو برای تسکین درد شما
• درمان‌های حمایتی برای کمک به آسان‌تر کردن فعالیت‌های روزمره
• در موارد معدودی که سایر درمان‌ها مفید نبودن، ممکنه جراحی برای ترمیم، تقویت یا جایگزینی مفاصل آسیب‌دیده نیز در نظر گرفته بشه. (13)

ورزش برای آرتروز

1. ورزش برای آرتروز مزایای مثبتی رو برای افراد مبتلا به استئوآرتریت علامت‌دار (OA) داره.
2. ورزش برای آرتروز، هسته اصلی درمان محافظه کارانه محسوب می‌شه. (3)
3. تقویت عضلات و برنامه‌هایی که شامل ترکیبی از تمرینات قدرتی، انعطاف‌پذیری و هوازی هستن، تمرینات عصبی عضلانی مثل یوگا و تای چی برای تسکین درد، بهبود عملکرد فیزیکی و ناتوانی نسبت به فعالیت‌های عمومی (مثلاً پیاده روی) مفیدتر هستن.
4. ورزش درمانی برای آرتروز مزایای دیگه‌ای رو به همراه داره، این مزایا فراتر از درد و عملکرد فیزیکی هستن و اثرات متوسطی بر افسردگی رو شامل می‌شن.
5. برای کاهش ترس از فعالیت و بهبود مشارکت بیمار در برنامه‌های ورزشی، برنامه‌هایی که ورزش درمانی برای آرتروز و آموزش در مورد ورزش رو شامل می‌شن، توصیه می‌شه. (4)

چاقی و آرتروز

• چاقی یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای علائم آرتروز و پیشرفت بیماری، به ویژه برای زمانی که درگیری زانو اتفاق میافته، هست. (5)(3)
• ورزش برای حفظ هموستاز متابولیکی مفید است. بافت چربی بیش‌ازحد، فشارهای مکانیکی رو روی مفاصل تحمل کننده وزن افزایش می‌ده و علاوه بر این باعث ایجاد عدم تعادل در پروفایل ترشحی آدیپوکین‌ها، از جمله لپتین، آدیپونکتین، ویسفاتین و رزیستین می‌شه. این شرایط محیطی، التهاب با درجه پایین‌رو ایجاد می‌کنن که در نهایت منجر به تجزیه غضروف می‌شه.
• کارآزمایی‌های بالینی نشون دادن که برنامه‌های ورزشی کامل (شامل مرحله اول هوازی به منظور گرم کردن، تمرینات قدرتی، مرحله دوم هوازی و بعد سرد کردن) همراه با رژیم غذایی، منجر به کاهش قابل توجه وزن، توده چربی کل بدن، تسکین درد و بهبود در تحرک عمومی می‌شن. (6)(7)
• نکته قابل توجه در مورد آرتروز زانو: چاقی همچنین باعث نازک‌تر شدن غضروف میانی تیبیا در مقایسه با افراد عادی می‌شه. (8)

کاهش و مدیریت وزن

اضافه وزن یا چاقی اغلب آرتروز رو بدتر می‌کنه، چون فشار اضافی روی برخی از مفاصل وارد می‌کنه.

فیزیوتراپی برای آرتروز

تمرینات درمانی (نوع/دوز) توسط فیزیوتراپ بر اساس نیاز بیمار تعیین می‌شه و به سن، وزن، سطح آمادگی اولیه، شدت بیماری و بیماری‌های همراه بستگی داره. ورزش‌های کم تماس برای مدیریت OA مؤثر هستن، چون از استرس بیشینه روی مفاصل جلوگیری می‌کنن و قدرت عضلانی و ثبات مفاصل رو بهبود می‌بخشن. از ورزش‌های با تماس بالا باید اجتناب بشه.

• تمرینات ذهن و بدن مثل تای چی و یوگا هم تجویز می‌شه. (9)
• می‌شه وسایل کمکی راه رفتن رو توصیه کرد.
• کرایوتراپی را می‌توان به عنوان یک مکمل همراه با تمرینات زمینی استفاده کرد. (10)
• حتماً باید مدیریت وزن انجام بشه.
• در الکتروتراپی، از تحریک الکتریکی عصب از راه پوست استفاده می‌شه. (11)
• تمرین تعادل (3)

تجویز ورزش برای آرتروز منجر به تبعیت از ورزش می‌شه که خطر تشدید علائم رو کاهش می‌ده و نتیجه رو به حداکثر می‌رسونه.

آب درمانی برای آرتروز

ورزش‌هایی که در آب انجام می‌شن به ورزش‌های آبی یا آب درمانی معروف هستن. در مقایسه با تمرینات زمینی مزایای مختلفی دارن. گردش خون با دمای ثابت آب و فشار هیدرواستاتیک بهبود پیدا می‌کنه و کشش انقباضی بافت نرم رو کاهش می‌ده. حتی به کاهش اسپاسم عضلانی و خستگی هم کمک می‌کنه.

عضلات به دلیل اینکه مقاومت در برابر آب در جهت مخالف حرکت بدن رو دارن، تقویت می‌شن (نیاز به فعالیت عضلانی بیشتری وجود داره). شناور بودن باعث کاهش تحمل وزن می‌شه که به کاهش تخریب مفاصل کمک می‌کنه. همچنین برای بیماران آرتروز که تمایلی به ورزش ندارن، محیطی آرام‌بخش هست (12) برای همین آب درمانی، می‌تونه یک فعالیت مفید در ورزش برای آرتروز باشه.

جمع‌بندی

استئوآرتریت (OA) شایع‌ترین شکل آرتریت است. بعضی از افراد اون رو به نام بیماری دژنراتیو مفصل یا آرتریت «ساییدگی» می‌شناسن. اغلب در دست‌ها، لگن و زانوها بروز می‌کنه. با OA، غضروف داخل مفصل شروع به شکستن می‌کنه و استخوان زیرین شروع به تغییر می‌کنه. این تغییرات معمولاً به کندی ایجاد می‌شن و با گذشت زمان بدتر می‌شن.

OA می‌تواند باعث درد، سفتی و تورم شود. در برخی موارد باعث کاهش عملکرد و ناتوانی می‌شه. بعضی از افراد دیگه قادر به انجام وظایف یا کار روزانه نیستن ولی می‌شه با انجام این کارها از کاهش عملکرد و ناتوانی جلوگیری کرد:

• ورزش‌های غیر تماسی که عضلات رو تقویت می‌کنن مثل بدن‌سازی
• ورزش‌های هوازی مثل دوچرخه‌سواری و پیاده روی
• ورزش‌های آبی
• ورزش‌های ذهن و بدن مثل تای چی

در سایت بدن خوبا ، ما بهتون کمک میکنیم که با برنامه ریزی درست تمرینات ورزشی و غذایی، بتونید از ابتلا به آرتروز جلوگیری کنید و یا آرتروز رو مدیریت کنید.

منابع

1. Katz JN, Arant KR, Loeser RF. Diagnosis and treatment of hip and knee osteoarthritis: a review. Jama. 2021 Feb 9;325(6):568-78.
2. Funck‐Brentano T, Nethander M, Movérare‐Skrtic S, Richette P, Ohlsson C. Causal factors for knee, hip, and hand osteoarthritis: a Mendelian randomization study in the UK biobank. Arthritis & rheumatology. 2019 Oct;71(10):1634-41.
3. Lim WB, Al-Dadah O. Conservative treatment of knee osteoarthritis: A review of the literature. World Journal of Orthopedics. 2022 Mar 3;13(3):212.
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6165969/
5. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2665913122000668
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4350574/
7. Bhagat P, Jagtap V, Devi P. Effect of circuit training in osteoarthritis of knee. Asian J. Pharm. Clin. Res. 2017;10:333-5.
8. Chen L, Zheng JJ, Li G, Yuan J, Ebert JR, Li H, Papadimitriou J, Wang Q, Wood D, Jones CW, Zheng M. Pathogenesis and clinical management of obesity-related knee osteoarthritis: impact of mechanical loading. Journal of orthopaedic translation. 2020 Sep 1;24:66-75.
9. Bannuru RR, Osani MC, Vaysbrot EE, Arden NK, Bennell K, Bierma-Zeinstra SM, Kraus VB, Lohmander LS, Abbott JH, Bhandari M, Blanco FJ. OARSI guidelines for the non-surgical management of knee, hip, and polyarticular osteoarthritis. Osteoarthritis and cartilage. 2019 Nov 1;27(11):1578-89.
10. Dantas LO, Jorge AE, da Silva Serrao PR, Aburquerque-Sendin F, de Fatima Salvini T. Cryotherapy associated with tailored land-based exercises for knee osteoarthritis: a protocol for a double-blind sham-controlled randomised trial. BMJ open. 2020 Jun 1;10(6):e035610.
11. Bannuru RR, Osani MC, Vaysbrot EE, Arden NK, Bennell K, Bierma-Zeinstra SM, Kraus VB, Lohmander LS, Abbott JH, Bhandari M, Blanco FJ. OARSI guidelines for the non-surgical management of knee, hip, and polyarticular osteoarthritis. Osteoarthritis and cartilage. 2019 Nov 1;27(11):1578-89.
12. Dong R, Wu Y, Xu S, Zhang L, Ying J, Jin H, Wang P, Xiao L, Tong P. Is aquatic exercise more effective than land-based exercise for knee osteoarthritis?. Medicine. 2018 Dec;97(52).
13. https://www.nhs.uk/conditions/osteoarthritis/treatment/