پارا آمینو بنزوئیک اسید (PABA) که به عنوان ویتامین B10 هم شناخته میشه، یک ترکیب آلی هستش که توی بعضی از مواد غذایی پیدا میشه و توسط صنایع شیمیایی هم تولید میشه. به کرم ضد آفتاب اضافه میشه و به عنوان مکملی برای کمک به تیره شدن موهای خاکستری و بهتر شدن بعضی از مشکلات پوستی و موارد دیگه استفاده میشه. تیم بدن خوبا به صورت کامل در این مقاله در مورد عملکرد PABA، مزایا و معایب احتمالی و دوز مصرفیش صحبت می‌کنیم.
ویتامین B10 چیه؟
ویتامین B10 (یا ویتامین Bx) یک نام جایگزین برای ترکیب آلی PABA که یک ماده کریستالی سفیده،هستش . بخشی از مجموعه ویتامین B محسوب میشه، ولی یک ویتامین و یک ماده مغذی ضروری نیست. در مخمر آبجو، گوشت اندامها، قارچ، غلات کامل و اسفناج پیدا میشه (1، 2).
بدن شما همچنین می تونه این ترکیب رو با استفاده از باکتری های خاصی در روده شما سنتز کنه. مکمل پابا به تولید فولات (ویتامین B9) کمک می کنه. با این حال، مقدار فولات تولید شده برای رفع نیازهای شما ناکافیه، بنابراین باید اونو از منابع غذایی دیگه تأمین کنید (1، 3). تصور میشه مکمل پابا وقتی به عنوان مکمل مصرف بشه برای پوست و مو مفیده. این ماده به صورت صنعتی به صورت قرص، پودر، عصاره و فرم کاربرد موضعی تولید و به فروش می رسه (1).
مزایای احتمالی مکمل پابا (PABA)
با اینکه چندین فواید پیشنهادی برای مکمل های PABA وجود داره، اما مطالعات کمی از این ادعاها پشتیبانی می‌کنن.
محافظت در برابر آفتاب
مکمل پابا می تونه اشعه ماوراء بنفش (UV) رو جذب کنه ( به ویژه اشعه UVB که با آفتاب سوختگی و آسیب DNA مرتبطه). بنابراین، این ماده از دهه 1940 یک عنصر کلیدی توی کرمهای ضد آفتاب بوده، اما بعداً با واکنش های پوستی آلرژیک در برخی افراد مرتبط شد (4، 5).
از سال 2019، مکمل پابا دیگه به طور کلی برای استفاده در ضد آفتاب توسط سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) ، ایمن و موثر شناخته نشده (6).
گاهی اوقات در برخی از لوسیون ها و سایر محصولاتی که به عنوان مرطوب کننده به بازار عرضه میشن، اغلب در ترکیب با آلوئه ورا پیدا میشه، و به ندرت هم در شامپوها، نرم کننده ها و رژ لب ها استفاده میشه (7).
اختلالات مربوط به پوست
- علاوه بر محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش، ادعا میشه که PABA به مشکلات پوستی مربوط به سخت شدن، تجمع بافت و تغییر رنگ کمک می کنه – البته نحوه ی بهبود این شرایط هنوز مشخص نیست (8).
- برای اولین بار، PABA برای درمان بیماری Peyronie(که با تجمع پلاک فیبری در داخل آلت تناسلی مشخص میشه)، مورد بررسی قرار گرفته (9).
- یک مطالعه نشون داد که مصرف مکمل پتاسیم PABA به طور قابل توجهی اندازه پلاک رو در افراد مبتلا به بیماری Peyronie در طی 12 ماه در مقایسه با دارونما کاهش میده (10).
- با این حال، تحقیقات بیشتری نیازه و در حال حاضر تصور میشه که مکمل پابا برای درمان این وضعیت بی‌اثره (11).
- ماده مکمل پابا همچنین به عنوان یک درمان احتمالی برای اسکلرودرمی( یک بیماری خود ایمنی که باعث سفت شدن پوست و رسوبات فیبری در اندام ها میشه)، شناسایی شده (8).
- یک مطالعه گذشته نگر روی 467 فرد مبتلا به اسکلرودرمی نشون داد که 90٪ از کسانی که مکمل های پتاسیم PABA رو دریافت کردن، نرم شدن پوست خفیف، متوسط یا مشخص رو در مقایسه با 20٪ از گروه کنترل تجربه کردن (12).
- با این حال، این یکی از چند مطاله محدود در مورد این موضوعه و بیش از 30 سال پیش انجام شده و یه جورایی دیگه قدیمی محسوب میشه. تحقیقات دیگه نشون دادن که مکمل پابا هیچ تاثیری روی سختی پوست مرتبط با اسکلرودرمی نداره، بنابراین تحقیقات بیشتری نیازه (8).
- در آخر، مکمل پابا اغلب به عنوان یک درمان برای ویتیلیگو معرفی میشه(وضعیتی که با رنگدانه و لکه های سفید روی پوست مشخص میشه). با اینکه بعضی از افراد مبتلا به این اختلال ادعا می کنن که مکمل های PABA بهشون کمک می کنه،اما مطالعات علمی محدودی از این ادعا حمایت می کنن (13).
مراقبت از مو
یکی از اولین موارد استفاده از مکمل های PABA کمک به رنگ گرفتن مجدد موهای سفید شده زودرس بود. امروزه هم برای این منظور استفاده میشه و بسیاری از شواهد شخصی نشون میدن که علیرغم کمبود تحقیق، مؤثر هستش. مطالعات در دهه‌های 1940 و 50 نشون داد که مصرف PABA در دوزهای روزانه از 200 میلی‌گرم تا 24 گرم منجر به تیره شدن موها شده و به موهای سفید کمک می‌کنه تا به رنگ اصلی خودشون برگردن (14، 15، 16).
با این حال، مهمه که توجه داشته باشید که بعضی تحقیقات نشون دادن که بعد از قطع مصرف مکمل، موها دوباره سفید شدن (14). علاوه بر این، با اینکه PABA در مطالعات اولیه نشون داده بود که موهای سفید رو تیره می کنه،اما این اثر اخیرا مورد مطالعه قرار نگرفته. بعضی از محققان به این نتیجه رسیدن که PABA به دلیل عوارض جانبی ناشناخته ای که داره نباید صرفاً برای تیره کردن مو مصرف بشه (14، 17).
ایمنی و اقدامات احتیاطی مکمل پابا
- بعضی از افراد واکنش های آلرژیک به ضد آفتاب های حاوی PABA داشتن که براشون باعث ایجاد بثورات قرمز و خارش دار شده ( 18،19).
- امروزه PABA دیگه به ضد آفتاب در ایالات متحده اضافه نمیشه و به ندرت در لوازم آرایشی پیدا میشه. بعضی از افراد ممکنه به دوزهای مکمل خوراکی بالاتر مکمل پابا حساس باشند، اما تحقیقات انسانی نیازه.
- مصرف دوزهای بالای مکمل های پابا برای کسانی که مشکلات کبدی و کلیوی دارن بی خطر در نظر گرفته نمیشه.
- حداقل شش مورد از آسیب حاد کبدی بعد از استفاده از مکمل های PABA برای بیماری Peyronie گزارش شده. با این حال، این عارضه جانبی ممکنه برای کسانی که شرایط زمینه‌ای ندارن و PABA مصرف می‌کنن (20) به وجود نیاد.
- همچنین مهمه که توجه داشته باشید که مکمل پابا بر اساس تحقیقات موجود (11) یک درمان ناکارآمد برای این بیماری در نظر گرفته میشه.
- علاوه بر این، تصور میشه که PABA می‌تونه در کلیه‌ها انباشت پیدا کنه، البته هیچ منبع علمی برای این ادعا وجود نداره. بنابراین، کسانی که مشکلات کبدی یا کلیوی دارند نباید مکمل پابا رو بدون نظارت پزشکی مصرف کنن (21).
- علاوه بر این، مکمل پابا ممکن است با سولفونامیدها (داروهای سولفا)، از جمله آنتی بیوتیک های خاص، تداخل داشته باشه و اثربخشی اونارو کاهش بده. برای همین نباید اونارو نباید با هم مصرف کرد(22).
دوز مصرفی PABA
تحقیقات کمی از استفاده یا مزایای مکمل های خوراکی PABA حمایت می کنن. به این ترتیب، دوز توصیه شده یا استانداردی برای اون وجود نداره. بیشتر مکمل های PABA موجود در بازار 500 میلی گرم در روز رو توصیه می کنن امامی آن مصرف از 100 میلی گرم تا بیش از 1000 میلی گرم متغیره.
همیشه قبل از شروع مکمل PABA با پزشکتون صحبت کنید، به خصوص که اثرات طولانی مدت این ترکیب به خوبی شناخته نشده. در نهایت، ایمنی مکمل های PABA در کودکان و زنان باردار یا شیرده ناشناخته‌ست. به این دسته از افراد توصیه نمیشه که PABA رو به صورت خوراکی مصرف کنن، اما استفاده موضعی از این ترکیب احتمالاً بی خطره. اگه از یک محصول آرایشی حاوی مکمل پابا استفاده می کنید و متوجه بثورات پوستی یا تحریک پوستی شدید، استفاده از آن رو قطع کنید.
جمعبندی
ماده PABA که به عنوان ویتامین B10 هم شناخته میشه، یک ترکیب آلیه که توی بعضی غذاها و مکمل ها پیدامیشه. در گذشته، یک ماده رایج در کرم ضد آفتاب بود، چون اشعه UVB رو مسدود می کنه. تحقیقات محدودی هم نشون میدن که مکمل های PABA ممکنه به تیره شدن موهای سفید و بهبود مشکلات پوستی‌ای که شامل تجمع و سفت شدن بافت هستند کمک کنه.
با اینکه که کاربردهای موضعی و اکثر مکمل ها به طور کلی بی خطر در نظر گرفته میشن، اما اثرات مکمل پابا به طور کامل شناخته نشده. دوزهای بالا ممکنه منجر به عوارض جانبی مضری بشه. ما توی تیم بدن خوبا سعی می‌کنیم تا همیشه شمارو نسبت به مکمل ها و عوارضشون آگاه و بهتون توی انتخاب مکمل مناسب و نحوه ی قرار دادن اون توی رژیمتون، کمک کنیم.
1.https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/4-Aminobenzoic-acid
2.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3491814/
3.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3257725/
4.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6304211/
5.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537164/
6.https://www.fda.gov/media/124655/download
7.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6467356/
8.https://www.alliedacademies.org/articles/treatment-of-scleroderma-with-paraaminobenzoic-acid-effect-on-disease-morbidity.pdf
9.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4756553/
10.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15774254/
11.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20142049/
12.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3180546/
13.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5017284/
14.https://www.karger.com/Article/FullText/504414
15.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17792884/
16.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14794992/
17.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6290285/
18.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1526173/
19.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/309749/
20.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18624965/
21.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18624965/
22.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780702028588500105
