سلولیت (Cellulite) چیست؟
سلولیت (Cellulite)، وضعیتی است که در آن پوست گودی، برجستگی پیدا کرده و مانند پوست پرتقال به نظر میرسد. علت آن تغییر ساختار سلولهای چربی و بافتهای پیوندی هست که زیر سطح پوست قرار دارند. (۱) این تغییرات میتوانند سلولهای چربی را بسیار بزرگ کرده و به سمت خارج، به درون بافت همبند زیرپوست هل دهند.
بعلاوه، تغییر در خونرسانی به مناطق تحت تأثیر سلولیت (Cellulite) ممکن است منجر به جمع شدن مایعات اضافی در بافت شود. این امر به پوست ظاهری ناهموار داده که با سلولیت (Cellulite) همراه است. جالب اینجاست که سلولیت (Cellulite) تقریباً بهطور انحصاری در خانمها دیده میشود و بیشتر در ران، شکم و باسن ایجاد میشود.
دلیل اینکه افراد به آن مبتلا میشوند، هنوز بهطور کامل شناخته نشده، اما به احتمال زیاد به علت ترکیبی از عوامل ایجاد میشود. رایجترین نظریهها شامل هورمونها، جنسیت، سبک زندگی و التهاب است. بااینحال، سن، حساسیت ژنتیکی و شکل بدن هم ممکن است در تولید آن نقش داشته باشند.
هورمونها و سلولیت (Cellulite)
سلولیت (Cellulite) به دلیل تغییر در اندازه و ساختار سلولهای چربی ایجاد میشود به همین دلیل پیشنهاد میشود که هورمونهایی مثل انسولین و کاتکول آمینها که در تجزیه و ذخیره چربی نقش دارند، میتوانند نقش اصلی را در شکلگیری آن داشته باشند. (۲) بهعنوان مثال، گفته شده که هرگونه عدم تعادل هورمونی که باعث افزایش چربی در اثر تجزیه چربی شود، مانند مقادیر بالای انسولین، میتواند فرد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سلولیت (Cellulite) قرار بده. (۳)
علاوه بر این، با توجه به اینکه سلولیت (Cellulite) تقریباً بهطور انحصاری در بدن زنان دیده میشود، تصور میشود که هورمون جنسی زنانه استروژن میتواند در آن نقش داشته باشد. این تئوری احتمال بسیار بالایی دارد، چون این چربیها بعد از بلوغ زنان ایجاد میشود. همچنین در مواقعی که زنان دچار تغییر در سطح استروژن میشوند، مانند بارداری و یائسگی، بدتر میشوند. با این وجود، علیرغم این حدس و گمانها، در حال حاضر نقش دقیق هورمونها در تشکیل آن مشخص نیست.
جنسیت و سلولیت (Cellulite)
زنان خیلی بیشتر از مردان به این موضوع دچار میشوند. (۴) یکی از دلایل این امر شامل تفاوت در نحوهی قرارگیری چیدمان بافت همبند و سلولهای چربی زنان در زیرپوست است. (۲) زنان تعداد زیادی سلول چربی داشته که بهصورت عمودی در زیرپوست قرار میگیرند و بالای سلول، بافت همبند رو در یک زاویه مستقیم لمس میکند.
در مقابل، مردان تمایل دارند تعداد کمتری از سلولهای چربی را داشته باشند و این سلولها به دلیل اینکه بهصورت افقی قرار دارند، بهصورت تخت در برابر همدیگر قرار میگیرند. برای همین تفاوتهای بافتی است که در زنان، سلولهای چربی به بافت همبند «فرورفته» و در زیرپوست قابل مشاهده بشوند. این تفاوتهای ساختاری به نوعی در توضیح اینکه چرا سلولیت (Cellulite) تقریباً بهطور انحصاری در زنان دیده میشود، وجود دارد.
سبک زندگی و تأثیر آن بر سلولیت (Cellulite)
تجمع مایعات در بافتهای اطراف میتونه ظاهر سلولیت (Cellulite) را بدتر کند. گفته شده که ممکن است تغییر در گردش خون در مناطق دارای سلولیت (Cellulite) تا حدی مقصر این موضوع باشد. (۱) برخی دانشمندان همچنین اظهار داشتند که این امر میتواند ناشی از سبک زندگی غیرفعال باشد. تصور میشود که مدت زمان طولانی نشستن باعث کاهش جریان خون و ایجاد این تغییرات در مناطق مستعد سلولیت (Cellulite) میشود.
البته، شما در افراد فعال و ورزشکار هم میتوانید آن را ببینید و به اینگونه نیست که افراد فعال و ورزشکار سلولیت (Cellulite) نداشته باشند، فقط میزان و درجهی سلولیت (Cellulite) در بدن آنها احتمالاً به نسبت افراد بیتحرک کمتر هست.
التهاب و سلولیت (Cellulite)
نظریه بعدی این است که سلولیت (Cellulite) نوعی اختلال در بافت پیوندی بوده که در اثر التهاب مزمن و درجه پایین ایجاد میشود. برخی از دانشمندان سلولهای ایمنی بدن را که با التهاب مزمن در ارتباط هستند، مثل ماکروفاژها و لنفوسیتها، در بافت آسیبدیده از سلولیت (Cellulite) پیدا کردند. (۵) بااینحال، در تحقیقات دیگر هیچ مدرکی در مورد پاسخ التهابی در این مناطق پیدا نشده است.
نقش رژیم غذایی در ایجاد و درمان سلولیت (Cellulite)
در مورد این نقش و تأثیر آن هنوز به خوبی تحقیق نشده است. یک گروه از دانشمندان اظهار داشتند که رژیم غذایی حاوی مقادیر بیشازحد کربوهیدرات ممکن است باعث بدتر شدن سلولیت (Cellulite) شود. دلیل این امر هم این است که این موضوع میتواند سطح هورمون انسولین را افزایش داده و باعث افزایش چربی در کل بدن شود. (۳)(۴)
علاوه بر این، پیشنهاد شده است که یک رژیم غذایی حاوی مقدار زیادی نمک به دلیل اینکه ممکن است احتباس مایعات را در بدن افزایش دهد، احتمالاً باعث بدتر نشون دادن سلولیت (Cellulite) میشود. بااینحال، در حال حاضر شواهد بسیار کمی برای اثبات این نظریهها وجود دارد. هنوز هم ایده خوبی است که مطمئن شوید رژیم شما حاوی مقادیر زیادی قند تصفیهشده یا کربوهیدرات نیست.
همچنین حفظ وزن سالم و هیدراته بودن بسیار مهم است. این موضوع به این دلیل است که افزایش وزن و افزایش سن، با افزایش خطر ابتلا به سلولیت (Cellulite) ارتباط دارد؛ بنابراین حفظ یک رژیم غذایی سالم و متعادل میتواند برای شما مفید باشد. (۶) با این وجود، با توجه به اینکه سلولیت (Cellulite) تقریباً در همه زنان رخ میدهد، احتمال صفر کردن شانس ابتلا به سلولیت (Cellulite) با رژیم، خیلی پایین بوده و تنها میتوان آن را کمتر کرد.
سلولیت (Cellulite) با کاهش وزن میتواند بهتر یا حتی بدتر شود. کاهش وزن اغلب بهعنوان یک روش خوب برای خلاص شدن از سلولیت (Cellulite) تبلیغ میشود. افزایش وزن مطمئناً میتواند آن را بدتر کند، خصوصاً اگر در حال حاضر هم اضافه وزن دارید، اما تأثیر کاهش وزن بهعنوان یک روش درمانی مشخص نیست. (۷)
یک مطالعه کوچک نشان داده که کاهش وزن به کاهش شدت سلولیت (Cellulite) در اکثر افراد، بهویژه در افرادی که دارای اضافه وزن هستند، کمک میکند. (۸) بااینحال، حدود ۳۲٪ از افراد در این مطالعه دریافتند که کاهش وزن در واقع باعث بدتر شدن سلولیت (Cellulite) اونا شده است. دلیل این امر مشخص نیست، اما ممکن است به دلیل عوامل دیگری باشد.
بهعنوان مثال، تفاوت در ساختار و قابلیت ارتجاعی بافت همبند و همچنین احتباس مایعات، میتواند به ظهور سلولیت (Cellulite) کمک کند. (۹) بهطور کلی، اکثر افراد دریافتند که کاهش وزن، ظاهر سلولیت (Cellulite) را بهتر میکند، اما این امر برای همه تضمین شده نیست.
کلام آخر
اگه نگران سلولیت (Cellulite) هستید، برخی از روشها وجود دارند که ممکن است ظاهر آن را بهتر کنند. با این وجود، در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد که ثابت شده باشد برای از بین بردن سلولیت (Cellulite) در طولانی مدت مؤثر است. بهطور کلی، جلوگیری از سلولیت (Cellulite) بهطور کامل ممکن نیست.
بااینحال، داشتن یک رژیم غذایی سالم، ورزش و حفظ وزن سالم ممکن است به شما کمک کرده و لازم است تأکید کنم سلولیت (Cellulite) یک بیماری، زشتی، نقص و … نیست و کاملاً طبیعی است. شما میتوانید یک مدل باشید اما باز هم سلولیت (Cellulite) داشته باشید، چیزی که مشخص است این است که ژنتیک در این قضیه هم نقش بسیار اساسی بازی میکند، پس بدن خود را دوست داشته باشید.
منابع
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11204512/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22758934/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26327870/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20865236/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16020201/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15868063/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15225265/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16874227/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21691567/
در صورت مفید بودن این مطلب، پیشنهاد میکنم مطلب رابطه جنسی را نیز مطالعه بفرمایید.