ترکیبات ویتامین A چیست؟
سلام من پویا بیات هستم و در بحث ویتامین‌ها امروز میخوام درباره ویتامین A صحبت کنم.
ویتامین A ترکیب واحد نیست بلکه گروهی از ترکیبات شیمیاییه که از نظر ساختاری مشابه هم هستن.این ترکیبات شامل رتینول، رتین آلدهید، رتینوئیک اسید و پروویتامین A کارتینوئیدها هستن که این خودش شامل بتاکاروتن، آلفا کاروتن، گاما کاروتن و کریپتوکزانتین هستش.(۱) رتینول و بتاکاروتن از رایج ترین انواع ویتامین A هستن که در غذا و مکمل ها پیدا میشن، که نوع اول در حیوانات و دومی در گیاهان وجود دارن.(۲)
فواید و خاصیت ویتامین A
ویتامین A و سلامت پوست و مو (۳):این ویتامین نقش به سزایی داره به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی و همچنین کمک میکند زخم ها سریعتر بهبود پیدا کند.
بینایی (۴): همچنین به سلامت چشم ها و بهبود عملکرد بینایی به دلیل داشتن پروتئین رودوپسین.
سیستم ایمنی بدن (۵): این ویتامین در تولید انواع سلول های ایمنی و آنتی بادی برای دفاع بدن در برابر عفونت ها نقش به سزایی داره.
رونویسی ژن (۶) نقش داره:اشکال مختلف ویتامین A عملکردهای متفاوتی رو انجام میدن. به عنوان مثال، این اسید رتینوئیک هستش که در رونویسی ژن و حفظ سلامت پوست نقش داره. رتین آلدهید، پروتئین های خاصی رو به مخروط ها و میله های چشم متصل می کنه و به چشم اجازه میده در محیط های کم نور درست عمل کنه.
ویتامین A در چیست
در اینجا به تعدادی از بهترین منابع غذایی حاوی ویتامین A اشاره میکنم:
- اسفناج خام
- کاهو
- زرد آلو
- کلم بروکلی
- تخم مرغ
- کره
- کدو تنبل
- طالبی
- فلفل دلمه ای قرمز
- تن ماهی
- انبه
علائم کمبود این ویتامین در بدن به اشکال زیر است
- شب کوری
- بی خوابی
- سر گیجه
- تاخیر در رشد کودکان
- مشکلات باروری
- افزایش ابتلا به عفونت
دوز مصرفی و عوارض جانبی
برای کاربردهای موضعی، فرم اسید رتینوئیک تمام ترانس (ترتینوئین) باید در کرم/لوسیون صورت حاوی ۰.۰۱-۰.۱۰ درصد، و یکبار در شب استفاده بشه.(۷)
خانم ها تا پیش از سن ۵۰ سال به روزی ۷۰۰ میکروگرم و آقایان به ۹۰۰ میکروگرم به این ویتامین نیاز دارن
مصرف مکملی ویتامین A : ویتامین A به احتمال زیاد در مقادیر کمتر از 10000 واحد (3000 میکروگرم) در روز برای اکثر افراد ایمنه. به خاطر داشته باشید که ویتامین A به دو شکل مختلف موجوده: ویتامین A از پیش تشکیل شده و پروویتامین A. حداکثر دوز روزانه 10000 واحد در روز فقط مربوط به ویتامین A از پیش تشکیل شده ست. بعضی مکمل ها در هر دو نوع از پیش تشکیل شده و پروویتامین A هستند. برای این مکمل ها، از مقدار ویتامین A از پیش تشکیل شده استفاده تا مشخص بشه که آیا مقدار ویتامین A بی خطره یا نه. در برخی موارد، اگه بخشی از ویتامین A به شکل پروویتامین A باشه، مکمل ویتامینA در مقادیر بیشتر از 10000 واحد ممکنه همچنان ایمن باشه. به عنوان مثال، مکملی که حاوی 23000 واحد ویتامین A، که 60٪ آن از نوع پروویتامین A هستش، هنوز بی خطره. این به این دلیله که فقط 40 درصد از ویتامین A، یا 9200 واحد از ویتامین A از پیش تشکیل شده ست.(۸)
مصرف مکملی ویتامین A به صورت روزانه و در دوزهای بیش از 10 هزار واحد (3000 میکروگرم) ایمن نیست. بعضی تحقیقات نشون میدن (۹) که دوزهای بالاتر ممکنه خطر پوکی استخوان و شکستگی لگن رو افزایش بدن، به ویژه در افراد مسن. بزرگسالانی که از محصولات لبنی کم چربی استفاده می کنن که با ویتامین A غنی شدن و همچنین رژیم غذایی غنی از میوه ها و سبزیجات دادن، معمولاً نیازی به مکمل های ویتامین A یا مولتی ویتامین های حاوی ویتامین A ندارن.
همچنین نگرانی فزاینده ای وجود داره مبنی بر اینکه مصرف دوزهای بالای مکمل های آنتی اکسیدانی مثل ویتامین A ممکنه بیشتر از اینکه فایده ای داشته باشه، مضر باشه. بعضی از تحقیقات نشون میدن که مصرف دوزهای بالا از مکمل های ویتامین A ممکنه احتمال مرگ رو به دلایل مختلف و احتمالاً سایر عوارض جانبی جدی افزایش بده.(۱۰)
عوارض و مضرات سوء ویتامین A
به طور کلی مصرف نرمال ویتامین A به خصوص ویتامین میوه و سبزیجات نمیتواند به تنهایی باعث مسمومیت و عوارض جانبی شود اما مصرف خودسرانه قرص ویتامین A یا مواد غذایی که به طور مستقیم این ویتامین را وارد بدن میکنه میتواند باعث برخی مشکلات شود از جمله:
- خشکی پوست
- زردی
- اسهال
- درد مفصل
- بی اشتهایی
- کاهش تراکم استخوان
- مشکلات کبدی : در این مورد افرادی که مشکلات کبد و کلیوی دچارند نباید بدون تجویز پزشک قرص ویتامین A مصرف کنند
تداخل دارویی
مکمل ویتامین A میتواند با قرص هایی مثل:
- قرص ضد بارداری
- قرص ضد انعقاد خون
- ضد آکنه
- داروهای شیمی درمانی و سرطان
- تداخل دارویی داشته باشد
منابع
1.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20807466
2.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23625372
3.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17515510
4.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3693724/
5.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6162863/
6.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17320364/
7.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8336752
8.https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminA-HealthProfessional
9.https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-vitamin-a/art-20365945
10.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5963117/
