ید (Iodine)

سلام من پویا بیات هستم و در بحث املاح معدنی امروز می‌خوایم درباره ید (Iodine) صحبت کنیم.

ید (Iodine) چیه؟

ید (Iodine) یک ماده معدنی است که در برخی غذاها پیدا می‌شه. بدن برای ساخت هورمون‌های تیروئید به ید (Iodine) نیاز داره. این هورمون‌ها متابولیسم بدن و بسیاری از عملکردهای مهم دیگر را کنترل می‌کنن. بدن همچنین برای رشد مناسب استخوان و مغز در دوران بارداری و نوزادی به هورمون‌های تیروئیدی نیاز داره. دریافت ید (Iodine) کافی برای همه افراد به‌خصوص نوزادان و زنان باردار مهم است.

ید (Iodine) همچنین یدید نامیده می‌شه. ید (Iodine) نوعی ماده معدنیِ که به‌طور طبیعی در خاک زمین و آب‌های اقیانوس پیدا می‌شه. بسیاری از آب‌های شور و غذاهای گیاهی حاوی ید (Iodine) هستن و این ماده معدنی بیشتر در نمک یددار موجوده. دریافت ید (Iodine) کافی در رژیم غذایی مهمِ چون هورمون‌ها، رشد جنین و غیره رو تنظیم می‌کنه. اگه سطح ید (Iodine) شما پایین باشه، پزشک ممکنه مکمل رسانی رو توصیه کنه. شما نباید بدون مشورت با پزشکتون مکمل مصرف کنید.

منابع غذایی ید (Iodine)

ید (Iodine) به‌طور طبیعی در بعضی غذاها پیدا می‌شه و همچنین به نمکی که برچسب «یددار» نام داره اضافه می‌شه. شما می‌تونین مقادیر توصیه شده ید (Iodine) رو با خوردن انواع غذاها ازجمله موارد زیر دریافت کنین:

• ماهی، جلبک دریایی، میگو و سایر مواد دریایی
• محصولات لبنی مثل شیر، ماست، پنیر و تخم‌مرغ

عوارض کمبود ید (Iodine)

افرادی که ید (Iodine) کافی دریافت نمی‌کنن نمی‌تونن مقادیر کافی هورمون تیروئید تولید کنن. این می‌تونه مشکلات زیادی درست کنه. در زنان باردار، کمبود شدید ید (Iodine) می‌تونه به‌طور دائمی به جنین آسیب برسونه و باعث توقف رشد، ناتوانی ذهنی و تأخیر در رشد جنسی بشه.

کمبود ید (Iodine) با شدت کمتر می‌تونه باعث ضریب هوشی پایین‌تر از حد متوسط در نوزادان و کودکان بشه و توانایی بزرگ‌سالان برای کار و تفکر واضح رو کاهش بده. گواتر، غده تیروئید بزرگ شده، اغلب اولین علامت قابل مشاهده کمبود ید (Iodine) هست.

مهم‌ترین کاربردها و فواید ید (Iodine) برای بدن

ید (Iodine) یک ماده معدنی ضروری برای بدن ما محسوب می‌شه. این امر به‌ویژه در دوران بارداری بسیار مهمِ.

ارتقاء سلامت تیروئید

ید (Iodine) نقش حیاتی در سلامت تیروئید داره. غده تیروئید شما که در قاعده جلوی گردن شما قرار داره، به تنظیم و تولید هورمون کمک می‌کنه. این هورمون‌ها متابولیسم، سلامت قلب و موارد دیگر رو کنترل می‌کنن.برای تولید هورمون‌های تیروئید، تیروئید شما ید رو در مقادیر کم مصرف می‌کنه. بدون ید (Iodine)، تولید هورمون تیروئید می‌تونه کاهش پیدا کنه. غده تیروئید کم‌کار، می‌تواند منجر به وضعیتی به نام کم‌کاری تیروئید بشه.

با توجه به در دسترس بودن گسترده ید (Iodine) در رژیم‌های غذایی غربی، سلامت تیروئید معمولاً تحت تأثیر سطوح پایین ید (Iodine) در زندگی امروز قرار نمی‌گیره.شما می تونید با مصرف لبنیات، غذاهای غنی شده و ماهی‌های آب‌شور، ید (Iodine) کافی رو از رژیم غذایی‌تون دریافت کنید. ید (Iodine) همچنین در غذاهای گیاهی که در خاک طبیعی غنی از ید (Iodine) رشد می‌کنن، موجوده.

همچنین می‌تونید این ماده معدنی رو با اضافه کردن نمک یددار به غذاتون دریافت کنید. درسته که ید (Iodine) به سلامت کلی تیروئید کمک می‌کنه، اما ید بیش‌ازحد هم می‌تونه تأثیر منفی روی غده تیروئید داشته باشه. به همین دلیلِ که نباید بدون توصیه پزشک از مکمل‌های ید (Iodine) استفاده کنید.

کاهش خطر برای بعضی از گواترها

گواتر یک غده تیروئید بزرگ شده ست. تیروئید شما ممکنه درنتیجه کم‌کاری یا پرکاری تیروئید بزرگ بشه. پرکاری تیروئید به معنی یک غده تیروئید پرکارِ.
ندول‌های غیر سرطانی تیروئید (کیست) هم می‌تونن باعث بزرگ شدن غده تیروئید بشن. گاهی اوقات گواتر به‌عنوان پاسخ مستقیم به کمبود ید (Iodine) ایجاد می‌شه. گواتر ناشی از ید (Iodine) می‌تونه با افزودن غذاها یا مکمل‌های غنی از ید (Iodine) در رژیم غذایی معکوس بشه.

مدیریت پرکاری غده تیروئید

پزشک شما ممکن است نوع خاصی از ید (Iodine) به نام ید رادیواکتیو رو برای درمان پرکاری غده تیروئید توصیه کنه. این دارو که ید رادیواکتیو نامیده می‌شه، از راه دهان مصرف می‌شه و برای از بین بردن سلول‌های اضافی تیروئید برای کمک به کاهش مقادیر بیش‌ازحد هورمون تیروئید استفاده می‌شه. ید رادیواکتیو همون مکمل ید (Iodine) نیست. برای پرکاری تیروئید هرگز نباید از مکمل‌های ید (Iodine) استفاده کنید.

درمان سرطان تیروئید

ید رادیواکتیو همچنین ممکنه یک گزینه درمانی احتمالی برای سرطان تیروئید باشه. این روش تقریباً مثل درمان پرکاری تیروئید عمل می‌کنه. موقعی که ید رادیواکتیو رو به‌صورت خوراکی مصرف می‌کنید، این دارو سلول‌های تیروئید، ازجمله سلول‌های سرطانی رو از بین می‌بره و می‌تونه به‌عنوان درمانی بعد از جراحی تیروئید استفاده بشه تا مطمئن بشیم که تمام سلول‌های سرطانی از بدن خارج شدن. با توجه به جامعه سرطان آمریکا (۱)، درمان‌های ید رادیواکتیو به‌طور قابل توجهی شانس بقای افراد مبتلا به سرطان تیروئید رو بهبود می‌بخشه.

رشد عصبی در دوران بارداری

در بارداری به ید (Iodine) بیشتری نیاز دارید. به این دلیل که مصرف ید (Iodine) در دوران بارداری با رشد مغز جنین مرتبطِ. یک بررسی نشون داد (۲) که نوزادانی که مادران اون‌ها در دوران بارداری دچار کمبود ید (Iodine) بودن، بیشتر با ضریب هوشی پایین‌تر و سایر تأخیرهای فکری بزرگ می‌شن. مصرف روزانه توصیه شده ید (Iodine) در دوران بارداری ۲۲۰ میکروگرم هست. (۳)

در مقایسه، مقدار توصیه شده در بزرگ‌سالان غیر باردار ۱۵۰ میکروگرم در روزه. اگه باردار هستید، از پزشکتون در مورد مکمل ید (Iodine) بپرسید، به‌خصوص اگه ویتامین دوران بارداری شما ید (Iodine) ندارِ (بسیاری از اون‎ها ید (Iodine) ندارن). در صورت کمبود این ماده معدنی، مصرف مکمل‌های ید (Iodine) هم ممکنه ضروری باشه.

همچنین در صورت شیردهی باید بر میزان مصرف ید (Iodine) خودتون نظارت داشته باشید. مقدار توصیه شده روزانه ید (Iodine) در دوران شیردهی ۲۹۰ میکروگرم هست. به این دلیل که یدی که از رژیم غذایی و مکمل دریافت می‌کنید از طریق شیر مادر به نوزاد شیرخوار شما منتقل می‌شه. این یک دوره حیاتی رشد مغز هست، بنابراین نوزادان تا زمانی که به سن ۶ ماهگی برسن به ۱۱۰ میکروگرم در روز نیاز دارن. (۳)

بهبود عملکرد شناختی

همون فواید عصبی ید (Iodine) در دوران بارداری می‌تونه به عملکرد سالم مغز در دوران کودکی هم گسترش پیدا کنه. این همچنین شامل کاهش خطر ناتوانی ذهنی (۴) هست. به‌احتمال‌زیاد کودک شما تمام ید (Iodine) مورد نیازش رو از طریق رژیم غذایی دریافت می‌کنه، اما اگه در مورد میزان مصرف ید (Iodine) او سؤالی دارید، با پزشک اطفال خودتون صحبت کنید.

بهبود وزن تولد

مثل رشد مغز، ید (Iodine) در دوران بارداری با وزن مناسب هنگام تولد مرتبطِ. یک مطالعه روی زنان باردار مبتلا به گواتر نشون داد (۵) که مصرف روزانه ۴۰۰ میلی‌گرم ید (Iodine) به مدت شش تا هشت هفته در اصلاح گواتر مرتبط با کمبود ید (Iodine) مفیدِ و در کنار اون به نوبه خود، یک بهبود کلی در وزن تولد در نوزادان مشاهده شد.

درسته که مصرف ید (Iodine) می‌تونه روی وزن نوزاد موقع تولد و رشد کلی اون تأثیر بذاره، اما مهمِ که توجه داشته باشید که مطالعه فوق روی زنان در مناطق در حال رشد متمرکز بود که دچار کمبود آهن هم بودن. مگر اینکه پزشک شما تشخیص داده باشد که شما دچار کمبود ید (Iodine) هستید، مصرف مکمل‌ها به‌احتمال‌زیاد روی وزن کودک شما در بدو تولد تأثیری نخواهد داشت. درواقع، مصرف بی‌رویه ید (Iodine) می‌تونه باعث مشکلات سلامتی بشه.

ممکنه به درمان بیماری فیبروکیستیک پستان کمک کنه

این امکان وجود داره که مکمل‌های ید (Iodine) یا داروها بتونن به درمان بیماری فیبروکیستیک پستان کمک کنن. این وضعیت غیر سرطانی در زنان در سنین باروری شایع‌ترِ و می‌تونه باعث ایجاد توده‌های دردناک سینه بشه. بااینکه احتمالاتی وجود داره که می‌گن ید (Iodine) ممکنه به کیست‌های فیبروکیستیک پستان کمک کنه، اما شما نباید خوددرمانی انجام بدید. فقط درصورتی‌که پزشک شما اون رو به‌طور خاص توصیه کرده باشه، برای این بیماری ید (Iodine) مصرف کنید. در غیر این صورت، ممکنه در معرض خطر عوارض جانبی ناشی از سمیت ید باشید.

ضدعفونی کردن آب

ید (Iodine) تنها یکی از روش‌های ضدعفونی آبِ. اگه به دلیل سفر یا اثرات یک بلای طبیعی به آب آشامیدنی دسترسی ندارید، این ممکنه به‌ویژه مفید باشه. علیرغم نقشی که ید (Iodine) می‌تونه در ضدعفونی کردن آب آشامیدنی ایفا کنه، نگرانی‌هایی هم وجود داره که می‌تونه کل مصرف ید (Iodine) رو در انسان افزایش بده و منجر به اثرات نامطلوب سلامتی بشه. کل دریافت ید (Iodine) نباید از ۲ میلی‌گرم در روز تجاوز کنه. (۶)

محافظت در برابر اشتباهات هسته‌ای

در موارد اضطراری هسته‌ای، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (۷) استفاده از یدید پتاسیم (KI) رو برای محافظت از غده تیروئید در برابر آسیب‌های ناشی از تشعشعات توصیه می‌کنه؛ که این ماده در فرمول‌های قرص و مایع موجود هستن. بااینکه کاملاً بی‌خطر نیست، اما هر چه زودتر KI مصرف بشه، تصور می‌شه که تیروئید در صورت بروز چنین شرایط اضطراری بهتر محافظت خواهد شد.

درمان عفونت

ید (Iodine) رو می‌شه به‌صورت موضعی به شکل مایع برای کمک به درمان و پیشگیری از عفونت استفاده کرد. ید (Iodine) با از بین بردن باکتری‌ها در بریدگی‌ها و خراش‌های خفیف و اطراف اون عمل می‌کنه. ید (Iodine) موضعی نباید در نوزادان تازه متولد شده استفاده بشه. همچنین نباید برای بریدگی عمیق، گزش حیوانات یا سوختگی استفاده بشه. دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی رو برای اطلاعات دوز دنبال کنید و بیش از ۱۰ روز استفاده نکنید مگر اینکه پزشکتان دستور بده.

دوز مصرفی ید (Iodine)

برای کاهش خطر کمبود ید (Iodine)، مؤسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) توصیه‌های زیر رو برای مصرف روزانه بر اساس سن داره: (۳)

• نوزادان از زمان تولد تا ۶ ماهگی ۱۱۰ میکروگرم
• نوزادان بین ۷ تا ۱۲ ماه ۱۳۰ میکروگرم
• کودکان ۱ تا ۸ ساله ۹۰ میکروگرم
• کودکان ۹ تا ۱۳ ساله ۱۲۰ میکروگرم
• بزرگ‌سالان و نوجوانان، ۱۴ سال و بالاتر ۱۵۰ میکروگرم
• زنان باردار ۲۲۰ میکروگرم
• زنان شیرده ۲۹۰ میکروگرم

چه کسانی باید مکمل ید (Iodine) مصرف کنن؟

اگه سطح ید (Iodine) شما پایین باشه، پزشک ممکنه مکمل‌های ید (Iodine) رو توصیه کنه. تنها راه برای اطلاع دقیق اینِ که سطح ید (Iodine) بدنتون رو از طریق آزمایش ادرار بررسی کنید. بعد از اون مرحله، پزشک شما ممکنه مکمل رسانی رو توصیه کنه.

ید (Iodine) در فرمول‌های قوی‌تر از طریق نسخه در دسترسِ. با این‌حال، اینها فقط برای بیماری‌های جدی استفاده می‌شن. به‌عنوان مثال، اگر شما در معرض تشعشع قرار گرفته‌اید یا غده تیروئید بیش‌ازحد فعال دارید، ممکنه پزشک شما ید (Iodine) قوی تجویز کنه. اگه مشکوک هستید که به مکمل رسانی ید (Iodine) نیاز دارید، با پزشکتون مشورت کنید تا ببیند آیا کاندید اون هستید یا خیر.

اگر این مقاله رو دوست داشتید پیشنهاد میکنم سدیم رو هم مطالعه کنید.

منابع

1.https://www.cancer.org/cancer/thyroid-cancer/treating/radioactive-iodine.html

2.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26268911

3.https://ods.od.nih.gov/factsheets/Iodine-Consumer/

4.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25231449

5.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25629792

6.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10964787

7.https://emergency.cdc.gov/radiation/ki.asp