جلبک بلدر رک (Bladderwrack) چیست؟
جلبک بلدر رک Bladderwrack (Fucus vesiculosus) نوعی جلبک دریایی قهوهایِ که در طب سنتی ازش استفاده میشه. این جلبک بهعنوان Rockweed، Fucus قرمز، فوکوس دایر، سنگ راک، سیاه تانگ و فوکوس رنگرز هم شناخته میشه. (1) جلبک بلدر رک در امتداد ساحلی اقیانوس اطلس اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام، دریاهای شمال و بالتیک و آبهای مختلف در کانادا و ایالاتمتحده رشد میکنه. (1)
شیوههای دارویی سنتی از قرنها برای درمان مجموعهای از شرایط، مثل کمبود ید، چاقی، درد مفصلی، پوست پیری، مسائل گوارشی، عفونت دستگاه ادراری و اختلال عملکرد تیروئید، از جمله هایپوتیروئید، هیپوتیروئید، از جلبک بلدر رک استفاده کردن. جلبک بلدر رک غنی از ویتامینها، مواد معدنی و آنتی اکسیدانها هست. خیلی از افراد بر این باور هستن که پروفایل مواد مغذی چشمگیر بلدر رک میتونه مزایای سلامتی رو ارائه بده، هرچند منتقدان ادعا میکنن که این ادعاها مطابق تحقیقات نیستن. (1)
ارزش غذایی جلبک بلدر رک
برای قرنها، بسیاری از جوامع از جلبک دریایی بهعنوان بخشی از رژیم غذایی معمول خودشون استفاده میکردن، چون خواص مغذی قابل توجهی داره. جلبک بلدر رک Bladderwrack نوعی جلبک دریاییِ که سرشار از ویتامینها و مواد معدنی مثل کلسیم، ید، منیزیم، پتاسیم، سدیم، روی و ویتامینهای A و C هست. (1، 2)
همچنین دارای مواد شیمیایی گیاهی بالاییِ. این ترکیبات گیاهی تقویتکننده سلامت که شامل فلوروتانین و فوکوگزانتین هستن، میتونن به کاهش استرس اکسیداتیو کمک کنن (عدم تعادل بین سطوح رادیکالهای آزاد و آنتیاکسیدانها در بدن) (3،4). سرشار از فیبر است که میتونه از سلامت روده حمایت کنه و همچنین سرشار از اسید آلژینیک و فوکوئیدان هست که هر دو خواص ارتقاء دهنده سلامتی دارن. (1، 2، 5)
ادعاهای سلامتی در مورد جلبک بلدر رک
علیرغم خیلی از ادعاهای سلامتی که در مورد جلبک بلدر رک میشه، شواهد محدودی از استفاده از جلبک بلدر برای کاهش وزن، آرتریت، درد مفاصل، باروری و عفونتهای دستگاه ادراری حمایت میکنن. بیشتر تحقیقات مربوط به جلبک بلدر رک شامل اثرات اون روی سلامت تیروئید و پوست و همچنین خواص ضدالتهابی اون هست.
عملکرد تیروئید با مصرف جلبک بلدر رک
جلبک بلدر رک حاوی سطوح بالایی از ید هست که یک عنصر کمیابِ که با تولید هورمونهای تیروئید تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) از سلامت تیروئید حمایت میکنه. این هورمونها به تنظیم متابولیسم شما کمک و از رشد مناسب و رشد عصبی حمایت میکنن. (6، 7، 8)
کمبود ید میتونه منجر به کاهش سطح T3 و T4 بشه و درنهایت ممکنه باعث عوارض سلامتی مثل گواتر و کمکاری تیروئید بشه وضعیتی که با علائمی مثل افزایش وزن، خستگی، خشکی پوست و افزایش حساسیت به سرما مشخص میشه. (9،10) بااینکه جلبک بلدر رک یک منبع غذایی خوب سرشار از ید است، اما مصرف مکملهای جلبک بلدر رک یا خوردن مقادیر زیادی از اون ممکنه مقادیر بیشازحد ید رو تأمین کنه. (12)
اکثر افراد سالم میتونن با خیال راحت ید اضافی رو تحمل کنن. بااینحال، مبتلایان به اختلالات تیروئید، مثل پرکاری تیروئید یا کمکاری تیروئید، باید احتیاط کنن، چون میتونه منجر به بدتر شدن علائمشون بشه، بهخصوص اگر کمبود ید علت اصلی این اختلالات نباشه. (10، 11، 12) برای احتیاط، بهترِ قبل از مصرف مکملهای جلبک بلدر رک با پزشکتون صحبت کنید.
اثرات جلبک بلدر رک بر ضدالتهابی
جلبک بلدر رک سرشار از آنتی اکسیدانهایی مثل فلوروتانینها، فوکوگزانتین، اسید آلژینیک، فوکویدانها و ویتامینهای A و C هست. (4، 13، 14) بهطور خاص، فلوروتانینها و فوکوگزانتین به دلیل فعالیت آنتی اکسیدانی بالا و توانایی در از بین بردن رادیکالهای آزاد کاملاً شناخته شدن. رادیکالهای آزاد ترکیبات مضری هستن که میتونن به سلولها آسیب برسونن و منجر به بیماریهای مزمن و پیری زودرس بشن. (15، 16، 17، 18)
برخی از مطالعات سلولی و روی موش نشون دادن که جلبکهای قهوهای مثل جلبک بلدر رک، خواص ضدالتهابی امیدوارکنندهای دارن و ممکنه به کاهش رشد تومور، سطح قند خون و خطر بیماریهای قلبی کمک کنن. (19،20،21،22،23) علاوه بر این، یک مطالعه بزرگ روی 40707 مرد و 45406 زن نشون داد که با مصرف روزانه جلبک دریایی که حاوی ترکیباتی مشابه ترکیبات موجود در جلبک بلدر رک بودن، 12 درصد خطر ابتلا به بیماری قلبی کاهش پیدا میکنه. (24)
بهجز این مطالعه و یک مطالعه دیگه که بهبودهای جزئی رو در کنترل قند خون نشون میده، آزمایشات انسانی کمی وجود داره. درسته که در تئوری، جلبک بلدر رک ممکن است مزایای ضدالتهابی داشته باشد، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. (25)
سلامت پوست با Bladderwrack
جلبک بلدر رک بهعنوان یک درمان موضعی برای مشکلات پوستی مثل سلولیت، پیری پوست و سوختگی استفاده میشه. تحقیقات اولیه نشون دادن که آنتی اکسیدان موجود در جلبک بلدر رک، یعنی فوکویدان، سنتز کلاژن رو در پوست تقویت میکنه که ممکنه به بهبود ظاهر سلولیت، افزایش التیام پوست و تأخیر در پیری زودرس پوست کمک کنه.
- در مرحله اول یک مطالعه دو مرحلهای، استفاده از عصاره جلبک بلدر رک بر روی نمونههای پوست منجر به افزایش 228 درصدی تولید کلاژن در مقایسه با گروه کنترل شد. (26)
- در مرحله دوم، مخلوطی از عصاره این جلبک و سایر عصارههای جلبکها روی پوست بالای پای انسان به مدت 12 هفته آزمایش شد. در مقایسه با محصول پلاسیبو، مخلوط جلبک منجر به کاهش قابل توجهی در ظاهر سلولیت و ضخامت چربی شد. (26)
سایر مطالعات قدیمی نشون دادن که استفاده از ژلهای موضعی حاوی عصاره 1% جلبک بلدر رک، با افزایش تولید کلاژن همراه است. (27، 28) همچنین، محتوای آنتی اکسیدانی بالای جلبک بلدر رک با تجزیه کمتر کلاژن و الاستین در هنگام استفاده بر روی نمونههای پوست انسان مرتبطِ.
جلوگیری از تجزیه کلاژن و الاستین برای ظاهر پوست جوان مهمِ. (29، 30) با وجود این نتایج، مطالعات طولانی مدت انسانی برای اثبات این اثرات وجود نداره. علاوه بر این، هیچ تحقیقی از مصرف جلبک بلدر رک بهعنوان یک غذا یا مکمل برای ارتقای سلامت پوست پشتیبانی نمیکنه.
موارد احتیاطی و عوارض جانبی جلبک بلدر رک
اگرچه بهطور کلی این جلبک، بیخطر شناخته میشه، اما ممکنه عوارض جانبی ناخواستهای رو داشته باشه. استفاده از جلبک بلدر رک روی پوست احتمالاً بیخطرِ. بااینحال، از استفاده از اون روی زخمها و بریدگیهای باز خودداری کنید و در صورت بروز هرگونه واکنش نامطلوب مثل بثورات پوستی، مصرف اون رو قطع کنید. مثل سایر جلبکهای دریایی خوراکی، جلبک بلدر رک زمانی که در مقادیر کممصرف بشه برای خوردن بیخطرِ.
بااینحال، حاوی سطوح بالایی از ید، نمک و فلزات سنگینِ که میتونه خطراتی رو برای سلامتی ایجاد کنه، بهخصوص زمانی که بهصورت مکمل مصرف بشه. (31) در یک مورد، مردی 60 ساله بعد از مصرف مکملهای جلبک بلدر رک به همراه لیتیوم، دارویی برای درمان اختلال دوقطبی، پرکاری تیروئید رو تجربه کرد. بعد از قطع جلبک بلدر رک، سطح تیروئید او به حالت عادی بازگشت. (32)
علاوه بر مبتلایان به اختلالات تیروئید، جلبک بلدر رک ممکنه برای زنان باردار یا شیرده ناامن باشه. تا زمانی که تحقیقات بیشتر در دسترس نباشه، از مصرف مکملهای جلبک بلدر رک پرهیز کنید و قبل از خوردن یا نوشیدن اون با پزشکتون مشورت کنید. علاوه بر این، جلبک بلدر رک ممکنه با سایر داروها و محصولات گیاهی، مثل رقیق کنندههای خون (مثل هپارین، وارفارین)، داروهای ضد آریتمی (مثل آمیودارون)، داروهای تیروئید، خارمریم، جینکو بیلوبا و ریشه سنبل الطیب تداخل داشته باشه. (32، 33، 34)
جمعبندی
جلبک بلدر رک (Bladderwrack) یک جلبک دریایی قهوهای خوراکی است که قرنهاست بهعنوان یک داروی طبیعی استفاده میشه. بهصورت خشک، پودر، چای یا مکمل موجوده. علیرغم بسیاری از ادعاهای سلامتی، تحقیقات محدودی از جلبک بلدر رک بهعنوان یک درمان مؤثر برای برخی مسائل مثل چاقی، درد مفاصل، باروری و عفونتهای دستگاه ادراری حمایت میکنن.
بااینحال، محتوای آنتی اکسیدانی بالای اون ممکنه در صورت مصرف خوراکی التهاب رو کاهش بده و همچنین با افزایش تولید کلاژن در صورت استفاده موضعی، سلامت پوست رو افزایش بده. بااینحال، تحقیقات بیشتری مورد نیازِ. با توجه به محتوای بالای ید جلبک بلدر رک، افراد مبتلا به اختلالات تیروئید و کسانی که از داروهای خاصی استفاده میکنن باید از مصرف اون اجتناب کنن، مگر اینکه پزشکشون بهشون توصیه کنه.
به دلیل کمبود اطلاعات، برای زنان باردار یا شیرده توصیه نمیشه. اگر به دنبال امتحان این جلبک هستید، حتماً اول با پزشکتون مشورت کنید تا مطمئن بشید که برای شما مناسبِ.
ما در تیم بدن خوبا به شما کمک میکنیم تا بهترین و ایمنترین انتخاب رو برای مصرف مکملهای سلامتی داشته باشید.
منابع
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6117670/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5706049/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6115900/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22612266/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6769643/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537039/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6145226/