مکمل میخک

میخک ها جوانه های درخت Syzygium Aromaticum هستن، که بومی جزایر Maluku واقع در بخش شرقی اندونزی هستش .(1)

میخک طعم شیرین و یکمی تلخ داره و خیلی معطره. میخک معمولاً به عنوان ادویه در آشپزی و پخت و پز استفاده میشه. هزاران سال هم هست که به عنوان یک درمان طبیعی در طب آیورودا و داروهای سنتی چینی مورد استفاده قرار می گیره.(۲) میخک سرشار از ترکیبات گیاهی هستش که نشون داده شده اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی قوی دارن، برای همین هم بعضی وقتا به عنوان یک مکمل غذایی مصرف میشه.

با اینکه تحقیقات انسانی در مورد مکمل میخک محدوده، اما یکسری از شواهد نشون می‌دن که مصرف دوزهای بالا مکمل میخک ممکنه فواید سلامتی داشته باشه. با این حال، مکمل میخک ممکنه با بعضی داروها تداخل داشته باشه و برای همه بی خطر نباشه.

فواید مکمل میخک چیه؟

از میخک بیشتر برای پخت و پز و پخت استفاده میشه، اما بعضیا برای اهداف سلامتی هم از این ماده به صورت مکمل، روغن و… استفاده میکنن. تحقیقات انسانی در مورد اثرات مکمل میخک محدوده، اما مطالعات اولیه نشون میدن که میخک ممکنه به خاطر سطوح بالای ترکیبات مفید گیاهی، فواید سلامتی هم داشته باشه.

ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی بالا داره

• میخک منبع غنی از ترکیبات گیاهی ای هستش که مزایای آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارن.
• میخک دارای ترکیب اوژنول هستش که بین 70 تا 90 درصد اسانس میخک رو تشکیل می ده. نشون داده شده که اوژنول خواص ضد التهابی، ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی و تسکین درد قوی داره.
• نتایج مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشون می ده که مصرف مکمل میخک و روغن میخک ممکنه اثرات ضد سرطانی داشته باشه و به محافظت در برابر التهاب و آسیب سلولی کمک کنه.
• به عنوان مثال، مطالعات روی جوندگان نشون دادن که دوزهای بالای مکمل میخک می تونه به کاهش رشد تومور در چندین نوع سرطان از جمله سرطان سینه کمک کنه.(۴)

مطالعات روی جوندگان همچنین نشون می ده که میخک فواید ضد التهابی داره و ممکنه به مهار آنزیم های التهابی مقل میلوپراکسیداز (MPO)، نشانگر التهاب و استرس اکسیداتیو که معمولا برای افراد مبتلا به بیماری های خاص مثل بیماری قلبی افزایش پیدا میکنه، کمک کنه.(۵)

با اینکه این نتایج خیلی امیدوار کنندن، امت در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر اینکه مکمل میخک میتونه به کاهش رشد تومور یا بهتر شدن نشانگرهای التهاب و آسیب سلولی در انسان کمک کنه، وجود نداره.

میتونه به مبارزه با عفونت کمک کنه

• در طب سنتی از میخک برای درمان انواع عفونت ها از جمله عفونت های تنفسی استفاده میشه. مطالعات نشون میدن که میخک اثرات ضد قارچی، ضد باکتریایی و ضد التهابی داره و میتونه در درمان و پیشگیری از برخی عفونت ها مفید باشه.(۱)
• نشون داده شده که فرآورده های میخک مثل روغن میخک و مکمل میخک، اثرات ضد قارچی و ضد باکتریایی در برابر پاتوژن هایی دارن که معمولاً باعث بیماری زایی در انسان میشه، مثل مخمر کاندیدا و قارچ آسپرژیلوس.(۱)
• دهانشویه میخک میتونه با کاهش باکتری‌های خاص در دهان به محافظت در برابر عفونت‌های ذات‌الریه در بعضی جمعیت‌های خاص کمک کنه. یک مطالعه جدید که شامل 168 نفر بستری در بخش مراقبت های ویژه (ICU) و متصل به دستگاه تنفس
• مصنوعی بود نشون داد که خطر ابتلا به ذات الریه مرتبط با ونتیلاتور در بیمارانی که با دهانشویه استاندارد درمان شده بودن، دو برابر بیشتر از بیمارانی بود که دو بار در روز به مدت پنج روز با دهانشویه میخک درمان شدن.(۶)
• مطالعات دیگه نشون دادن که محصولات خوراکی میخک ممکنه به جلوگیری از پلاک، التهاب لثه و موارد دیگه کمک کنن(۶)

علاوه بر این، اوژنول( ترکیب فعال اصلی در میخک) از تکثیر ویروسی جلوگیری می کنه و عفونت ویروسی ویروس های تبخال مثل هرپس سیمپلکس-1 (HSV-1) و هرپس سیمپلکس-2 (HSV-2) رو کاهش می ده و اثرات ضد ویروسی در برابر هپاتیت A و آنفولانزا نوع A داره.(۷)

محققان همچنین بررسی کرده‌اند که آیا ترکیبات موجود در میخک ممکن است در مبارزه با عفونت‌های COVID-19 موثر باشد یا خیر. با این حال، برای درک اینکه آیا میخک در برابر COVID-19 اثر محافظت کننده داره یا برای افراد مبتلا به COVID-19.8 مفیده یا نه، به مطالعات انسانی نیاز داره.،(۸)

ممکنه سطح قند خون رو کاهش بده

• شواهد محدودی نشون میدن که مصرف مکمل میخک ممکنه به کاهش سطح قند خون در افراد سالم و افراد مبتلا به پیش دیابت کمک کنه.
• یک مطالعه کوچک که شامل 13 نفر با قند خون نرمال و پیش دیابتی بود، نشون داد مصرف مکمل میخک با 250 میلی گرم عصاره میخک در روز به مدت 30 روز منجر به کاهش قابل توجهی در سطح قند خون بعد از غذا در مقایسه با سطح اولیه شد.(۹).
• محققان دریافتند مکمل میخک ممکنه با کاهش تولید گلوکز در کبد به کاهش قند خون کمک کنه.
• درسته که این نتایج امیدوار کنندن، اما تحقیقات بیشتری برای درک اینکه مکمل میخک چطوری میتونه به کاهش سطح قند خون کمک کنه، نیازه.

نحوه استفاده از مکمل میخک چطوریه؟

• شواهد کافی برای ارائه توصیه هایی در مورد نحوه مصرف مکمل میخک وجود نداره. (۱۰)
• مکمل میخک به صورت کپسول و مایع موجود هستن. بعضی از مکمل ها فقط حاوی میخک آسیاب شده یا عصاره میخک هستن در حالی که سایر محصولات حاوی میخک همراه با مواد دیگر هستن.
• به عنوان مثال، گاهی اوقات میخک رو با مواد گیاهی مثل پونه کوهی مخلوط می کنن.

دوز مصرفی مکمل میخک چقدره؟

• در حال حاضر شواهد کافی برای توصیه دوز ایمن و موثر برای مکمل‌های میخک وجود نداره.(۱۱)
• با این حال، سازمان بهداشت جهانی (WHO) مقدار مصرف قابل قبول مکمل میخک رو 2.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز تعیین کرده.(۲)
• اگه میخواید مکمل میخک مصرف کنید حتما قبلش با پزشکتون در مورد دوز مناسب مصرف صحبت کنید.

آیا مکمل میخک بی خطره؟

• میخک در مقادیری که معمولاً در غذاها وجود داره و در پخت و پز و پخت استفاده میشه بی خطره. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) هم جوانه میخک، روغن میخک و اوژنول رو بی خطر شناخته.(۱۱)(۲)
• با این حال، ایمنی و اثربخشی استفاده از مکمل‌ میخک در دوزهای بسیار بالا به خوبی شناخته نشده.(۱۰
• مکمل‌ میخک احتمالاً برای نوزادان و کودکان ناایمنه. برخی گزارش‌ها از عوارض جانبی جدی در کودکان سه ساله یا کمتر از جمله آسیب کبدی بعد از مصرف 5 تا 10 میلی‌لیتر روغن میخک گزارش کردن.(۱۱)
• زنان باردار و شیرده هم نباید از مکمل میخک استفاده کنن چون شواهد کافی برای نشون دادن بی خطری مکمل میخک برای این گروه ها وجود نداره.(۱۰)

تداخل دارویی مکمل میخک چیه؟

مکمل میخک ممکنه با چندین دارو تداخل داشته باشه، از جمله: (۱۰)

• رقیق کننده های خون: مکمل میخک ممکنه با توانایی بدن در لخته شدن خون تداخل داشته باشه و ممکنه خطر خونریزی رو افزایش بده. برای همین، افرادی که داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین مصرف می کنن، نباید مکمل میخک استفاده کنن. از اونجایی که میخک ممکنه بر خطر خونریزی تأثیر بذاره، باید از مصرف مکمل‌ میخک قبل از جراحی هم خودداری کنید.
• داروهای ضد دیابت: تعدادی از یافته‌های تحقیقاتی نشون میدن که مکمل‌ میخک ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد، که ممکنه برای افرادی که داروهای دیابت مصرف می‌کنن خطرناک باشه. مصرف مکمل میخک با دوز بالا همزمان با داروهای دیابت ممکنه باعث کاهش بیش از حد قند خون بشه که می تونه خطرناک باشه.
• سایر گیاهان و مواد تشکیل دهنده گیاهی: مکمل‌ میخک ممکنه با سایر گیاهان و مواد مغذی شناخته شده برای کاهش قند خون مثل دارچین، خربزه تلخ و آلوئه ورا تداخل داشته باشه.
• مطالعات در مورد ایمنی مکمل‌های میخک در حال حاضر محدوده و در حال حاضر مشخص نیست که آیا مکمل‌ میخک پتانسیل تداخل با سایر داروها یا سایر مکمل‌های غذایی رو داره یا نه.
• اگه حتی یک دارو هم مصرف می کنید،حتما قبل از وارد کردن هر مکمل جدیدی به رژیم غذاییتون با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی میخک چیه؟

• به خاطر اینکه تحقیقات انسانی در مورد اثرات سلامتی مکمل میخک انجام نشده، عوارض جانبی احتمالیش هم ناشناخته ست.(۱۰)
• در موارد نادر، نوزادان و کودکان بعد از مصرف روغن میخک رقیق نشده آسیب کبدی، تشنج و سایر ناهنجاری ها رو تجربه کردن.(۱۰)(۱۱)
• روغن میخک همچنین حاوی مقادیر زیادی اوژنول است که در صورت مصرف مقادیر بسیار زیاد می تونه منجر به عوارض جانبی جدی مثل تشنج و آسیب کبدی بشه. (۱۲)

جمع بندی

با اینکه میخک بیشتر در پخت و پز و پخت استفاده میشه، اما سابقه طولانی ای هم در استفاده دارویی در سیستم های طب سنتی داره. برخی شواهد نشون میوم که میخک ممکنه فوایدی مثل محافظت در برابر التهاب، کاهش سطح قند خون و جلوگیری از عفونت‌های ناشی از پاتوژن‌های خاص داشته باشه.

با این حال، شواهد انسانی در مورد مزایای سلامتی مکمل‌های میخک محدوده و در حال حاضر مشخص نیست که مصرف دوزهای بالا میخک آسیاب شده یا عصاره و مکمل میخک چه تأثیری روی سلامتی دارن. اگه میخواید مصرف مکمل میخک مصرف کنید، حتما قبلش با پزشکتون مشورت کنید. ما در تیم بدن خوبا بهتون کمک میکنیم تا درست ترین و ایمن‌ترین انتخاب رو برای چیدمان مکمل‌های غذاییتون داشته باشید.

1. https://www.mdpi.com/2218-273X/10/2/202
2. https://www.mdpi.com/1420-3049/26/7/1880
3. https://www.hindawi.com/journals/omcl/2021/2497354/
4. https://link.springer.com/article/10.1007/s00784-023-04972-w
5. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jcmm.13197
6. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13880209.2018.1557697
7. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmolb.2022.918101/full
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10058340/
9. https://bmccomplementmedtherapies.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12906-019-2507-7
10. https://medlineplus.gov/druginfo/natural/251.html
11. https://naturalmedicines.therapeuticresearch.com/databases/food,-herbs-supplements/professional.aspx?productid=251#dosing
12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551727/