اطلاعات تکمیلی تستوسترون (Testosterone)
تستوسترون قدیمی ترین داروی استفاده در دوپینگ هست و اولین استرویدی هست که به صورت آزمایشگاهی سنتز شد. این دارو دارای استر های مختلف هست اما اینجا در مورد استر انانتات صحبت میکنیم چرا که در دسترس ترین و شاید بهترین نوعش باشه. استر انانتات این استروید در واقع بلند هست و رهایش آن کُند میباشد.
اولین نوع تستوسترون بدون استر بود و محلول در آب (سوسپانشن). بعد ها استر بلند انانتات وارد شد و رهایش این هورمون رو کُند کرد همچنین این استر سالهاست که در دنیای پزشکی پرکاربرد ترین نوع هست.
زمانی که این استروید تزریق بشه یک رهایش سریع در ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از تزریق وجود خواهد داشت، از این جا به بعد این هورمون آرام آرام از استر جدا و در بدن مورد استفاده قرار میگیره. تستوسترون انانتات نیمه عمر تقریبی ۸ تا ۱۰ روزه داره. در استفاده پزشکی هر ۲ هفته یکبار معمولا تزریق انجام می شود، در حالی که تزریق هفتگی ان می تواند اثرات بهتر در ثبات سطح دارو داشته باشد
مثل بقیه استر های تستوسترون، این نوع آن هم شاخص آنابولیک به اندروژنیک ۱ به ۱ دارد و برخلاف بسیاری از استروید ها که شاید این اعداد با حالت کاربردی تفاوت داشته باشد تستوسترون کاملا این ساختار انابولیک و اندروژنیک تستوسترون در بدن دیده میشود.
در بحث عملکردی تستوسترون انانتات درمان عالی برای کمبود تستوسترون است. اگر فردی دچار کمبود تستوسترون باشد به این معنی است که بدن این فرد به اندازه کافی این آندروژن را تولید نمیکند
تاثیرات تستوسترون انانتات
تستوسترون هورمونی هست که نمیشه بهش برچسب کات کردن یا حجم گرفتن چسبوند میتونه به درد همه رشته ها و ورزش ها بخوره ، از استقامتی تا انواع قدرتی و سرعتی.
به عنوان یک دارو برای دوران حجم کمتر دارویی هست که بتونه مثل تستوسترون بافت بدون چربی اضافه کنه و همچنین کم عارضه و قابل تحمل باشه. اگر مقدار کالری روزانه به مقدار کافی مصرف بشه و تمرینات هم درست انجام بشه فرد میتونه مقدار قابل توجهی عضله به بدنش اضافه کنه. همچنین تستوسترون قدرت چربی سوزی خوبی داره و میتونه متابولیسم پایه شما رو افزایش بده و این باعث میشه دوره حجم فرد وزن بی کیفیت کمتری اضافه بشه ، البته رژیم و تمرین هم هنوز مهم هستند.
در مورد دوره کات نیز باید گفت که اثری که تستوسترون داره میتونه بسیار مفید باشه. با توجه به محدودیت کالری در دوران کات ریسک از دست دادن عضله رو داریم که تستوسترون وقتی حضور داشته باشه ما میتونیم عضله رو حفظ کنیم. دلیل این کار هم کم اثر تر کردن کورتیزول و به طور کلی خانواده گلوکوکورتیکوید هاست.
از لحاظ ریکاوری هم این دارو میتونه مقدار ریکاوری رو خیلی بهتر کنه و با تمرین بیشتر ما میتونیم ریکاوری بهتری داشته باشیم در حالی که بدون این دارو شاید ریکاوری به درستی انجام نشه.
به طور کلی تستوسترون در افزایش مثبت بالانس نیتروژن تاثیر داره به طور تقریبی ۱۶ درصد عضلات ما نیتروژن هست و وقتی این مقادیر کمتر بشه بدن وارد فاز کاتابولیک میشه، تستوسترون میتونه این مقدار رو همیشه مثبت نگه داره و با یک رژیم درست همیشه در حالت آنابولیک و ساخت باشیم.
همچنین تستوسترون میتونه تعداد گلوبول های قرمز رو افزایش بده که اگر زیاد بشه میتونه جزو عوارضش هم باشه که ما بهش غلظت خون میگیم. اما اگر در رنج نرمال بالا بره میتونه باعث افزایش استقامت بشه.
یکی دیگه از کار های تستوسترون مقابله با هورمون های گلوکوکورتیکوید هاست که شناخته شده ترینشون کورتیزول هست که اگر در مقادیر زیاد بالا بره و مزمن بشه میتونه کاتابولیک بشه، تستوسترون هم سطح کورتیزول رو کم میکنه و هم نمیگذاره به گیرنده اش بچسبه (به طور کامل نه اما تا حدود زیادی کاهش میده)
در آخر هم باید گفت که یکی از مهمترین هورمون های آنابولیک رو افزایش میده که اون IGF1 هست که و این هورمون نقش انابولیکی برای همه قسمت های بدن از جمله مفاصل ، استخوان ها و اندام ها رو داره.
موارد دیگه ای که تستوسترون در اون ها نقش داره
- افزایش قدرت
- افزایش استقامت
- افزایش میل جنسی
- افزایش خلق رقابتی
- افزایش اعتماد به نفس
عوارض تستوسترون
چندین عارضه برای این هورمون وجود داره که به ترتیب اون هارو بررسی میکنیم. البته این موضوع رو در نظر داشته باشید که دچار شدن به عارضه ها بسیار به ژنتیک بستگی داره و فرد به فرد میتونن واکنش های متفاوتی به این دارو بدهند.
در مورد بدنسازی و به طور کلی استفاده از این دارو برای ورزش عوارض میتونن بیشتر باشن چرا که دوز مصرفی در این نوع مصرف بالاتر هست.
عوارض استروژنی
تستوسترون هورمونی استروژنی هست که در بدن با تاثیر آنزیم آروماتاز که در کبد فعالیت داره میتونه به استروژن تبدیل بشه، در واقع در بدن فرد عمده منبع استروژن همین تستوسترون هست که با انزیم آروماتاز استروژن مورد نیاز مرد در کبد از تستوسترون به دست میاد. زمانی که استروژن در بدن مرد زیاد بشه میتونه باعث ایجاد ژنیکوماستی و احتباس آب بشه. احتباس آب زیاد میتونه باعث افزایش فشار خون بشه. هرچی دوز بالاتر بره این احتمالات بیشتر خواهد شد.
برای مقابله با این عوارض در دوره های استرویدی از مهار کننده های آروماتاز و SERM ها به ترتیب مثل لتروزول و نولوادکس (تاموکسیفن) استفاده میشه.
البته SERM ها باعث بلاک شدن گیرنده های استروژنی میشوند و نمیزارن که هورمون به گیرنده بچسبه و اثر کنه اما مهار کننده های آروماتاز آنزیم تبدیل کننده تستوسترون به استروژن رو در کبد مهار میکنند و به طور کلی سطح استروژن کل رو پایین میاورند.
مهار کننده های آروماتاز بی شک قویترین دارو برای کنترل عوارض استروژنی هستند و متاسفانه وقتی به کلسترول میرسیم این دارو ها عوارض زیادی به جا میزارن که وقتی با عوارض خود تستوسترون تو این زمینه همراه میشه میتونه اثرات خیلی بدی روی چربی خون بزاره و مشکلات قلبی عروقی ایجاد کنه. البته SERM ها میتونن تاثیر مثبت روی کلسترول بزارن و به صورت کمکی اگر در دوره استفاده بشن میتونه کمک خوبی به این عارضه کنه و کاهشش بده.
عوارض آندروژنی
عوارض آندروژنی تستوسترون میتونه بسیار قوی باشه اما خیلی به ژنتیک بستگی داره. عوارض آندروژنی شامل آکنه، ریزش مو و رویش موهای بدن باشه و همونطور که گفته شد اونایی که حساس به ریزش مو نباشن اصلا ریزش نخواهند داشت و اونایی هم که حساس به اکنه نباشن یحتمل مشکلی براشون بوجود نمیاد.
عوارض آندروژنی تستوسترون بخاطر تبدیل شدنش به DHT هست که میتونه تاثیرات زیادی داشته باشه که بالا گفته شد. برای مبارزه با این موضوع دارو های دسته 5 آلفا ردوکتاز مثل فیناستراید میتونه کمک کننده باشه.
عوارض قلبی عروقی
مصرف تستوسترون با دوز فراتر از فیزیولوژیک همراه با مهار کننده آروماتاز میتونه در دوز 200تا300 میلیگرم تست تا 25 درصد HDL رو کم کنه، این اثر مخصوصا روی همین HDL هست که کلسترول خوب خون هست. دور دوز های بالاتر تست حتی بدون مصرف آروماتاز این مقدار 20درصد هست که به مهار کننده قطعا بیشترم میشه.
اون افرادی که تستوسترون مصرف میکنند و به طور کلی در دوره استروئید هستند بهتره که یک لایف استایل خوب و رژیم درست و ورزش مناسب انجام بدن که تا میتونن کلسترول رو تنظیم کنند. مصرف شکر و روغن های ترانس رو کم کنند و تا حد ممکن از روغن های خوب استفاده کننده (وابسته به رژیم).
عوارض هورمونی
مصرف تستوسترون خارج از بدن میتونه باعث سرکوب تستوسترون طبیعی بدن بشه، بعد از قطع مصرف این سرکوب از بین میره و کم کم سطح تستوسترون برمیگرده اما یک شبه این اتفاق نمیفته و به وقت نیاز داره.
بعد از قطع مصرف دارو بهتره که افراد PCT یا به اصطلاح پاکسازی انجام بدن که یک پاکسازی خوب شامل SERM های کلومیفن تاموکسیفن و هورمون پپتایدیه HCG هست. بدون PCT هم شاید فرد ریکاوری انجام بده اما ممکنه خیلی طول بکشه و اون عضلاتی که بدست آورده رو از دست بده همچنین عوارض جنسی و روحی رو دچار بشه.
عوارض کبدی
تستوسترون تزریقی برای کبد سمی نیست و مشکلی برای کبد ایجاد نمیکنه.
مصرف تستوسترون
برای مصرف این هورمون به عنوان دوپینگ دوز این دارو بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیگرم در هفته هست این دوز میتونه بیشتر باشه اما اکثر افراد دوز ۵۰۰ میلیگرم در هفته براشون کافی هست، اما برای بالاتر رفتن تا ۱۰۰۰ میلیگرم هم میشه مصرف کرد تا جایی که عوارضش خیلی شدید نمیشه.
انواع تستوسترون در بازار
تستوسترون در انواع استر وجود داره و البته یک مدل بدون استر که حالت سوسپانشن و محلول در آب داره که نیمه عمر چند ساعته داره و برای بدنسازی خیلی کاربردی نیست و فرد اگر بخواد ازش نتیجه بدنسازی بگیره روزی ۲ بار حداقل باید تزریق بشه.
نوع دیگر محبوب اون تستوسترون پروپیونات هست که معمولا در دوز های ۵۰ و ۱۰۰ وجود داره که معمولا هفته ای ۳ تزریف انجام میشه و خیلی هم میتونه دردناک باشه. معمولا مربی ها از این دارو در دوران کات استفاده میکنند گرچه تفاوتی از نظر عملکردی با استر های بلند نداره.
یک نوع دیگر این دارو سایپیونات هست که تقریبا به طور کامل مشابه انانتات هست.
نوع آخر اون تست سوستانون هست که این دارو میکس چندتا استر کوتاه و بلند هست و به منظور اثر سریع و فعالیت بالا در بدن ساخته شده. مشکل سوستانون گرونتر بودنش نسبت به بقیه مدل های این دارو هست.
بازم در آخر میگم از نظر عملکردی تفاوتی خاصی ندارن و فقط نیمه عمر و فرکانس تزریق این دارو ها باهم متفاوته.
دوز موثر مردان : ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیگرم
دوز موثر زنان : پیشنهاد نمیشود
نیمه عمر: ۸ تا ۱۰ روز ( انانتات)
زمان قابل ردیابی در تست دوپینگ تا ۳ ماه
گرداوری مهدی طیبی
Am J Physiol. 1998 Nov;275(5 Pt 1):E864-712
J Clin Endocrinol Metab. 1997 Feb;82(2):407-13
Am J Physiol Endocrinol Metab. 2002 Mar;282(3):E601-7.
Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2004 May;7(3):271-7.
Curr Pharm Biotechnol. 2004 Oct;5(5):459-70.
J Clin Endocrinol Metab. 2004 Oct;89(10):5245-55.
Anat Histol Embryol. 2003 Apr;32(2):70-9.
J Lab Clin Med. 1995 Mar;125(3):326-33.
Zhonghua Nan Ke Xue. 2003;9(4):248-51
J Clin Endocrinol Metab. 2003 Apr;88(4):1478-85
J Clin Endocrinol Metab. 2004 Feb;89(2):718-26.
Am J Physiol. 1998 Jun;274(6 Pt 1):C1645-52.
Biochim Biophys Acta. 1995 May 11;1244(1):117-20.
Am J Physiol Endocrinol Metab. 2001 Dec;281(6):E1172-81.
اگر این مطلب براتون مفید بوده، پیشنهاد میکنم مطلب دیانابول را نیز مطالعه بفرمایید.
