شاخه های بدنسازی چیست؟

ورزش بدنسازی به‌عنوان یک فعالیت بدنی حرفه‌ای، دارای زیر شاخه‌های مختلفی است که هر کدام هدف خاص خود را دنبال می‌کنند. در این اواخر بدنسازی در بین همه بسیار محبوب و جهانی شده است و با توجه به علاقه مردم و بالا رفتن آگاهی آن‌ها نسبت به این ورزش و توجه بیش از حد به تناسب‌اندام و سلامت بدن، شاخه‌های مختلف بدنسازی به وجود آمده است که هرکدام به گونه به نیازهای روانی و جسمی فرد کمک می‌کنند.

با توجه به اینکه تیپ بدنی مختلفی وجود دارد و همه افراد فرم یکسانی ندارند، طبیعی است که به یک شکل افزایش یا کاهش وزن اتفاق نیافتد و هر شخصی با توجه به تیپ بدنی خود بهتر است رشته بدنسازی را انتخاب کند. در ادامه به طور کامل رشته یا شاخه های بدنسازی را بررسی می‌کنیم.

چرا بدنسازی چند شاخه (رشته) دارد؟

بدنسازی به‌عنوان یک‌رشته ورزشی پر طرف‌دار و همه پسند از چندین شاخه مختلف تشکیل شده است. متنوع بودن شاخه های بدنسازی به علاقه، انگیزه و احتیاج یا هدف فرد برمی‌گردد که طبق خواسته آن‌ها پاسخ می‌دهد. همه ورزشکاران از بدنسازی هدف یکسانی ندارند عده‌ای دنبال حجیم‌شدن عضلات و انفجاری شدن آن هستند برخی دیگر به دنبال قدرتمندی و تناسب‌اندام کلی هستند، متفاوت بودن نیازهای ورزشکار از بدنسازی باعث به وجود آمدن شاخه های بدنسازی شده است.

یک‌سری ورزشکاران مدت‌زمان بیشتری به تمرین نیاز دارند و افرادی هستند مدت‌زمان کوتاه‌تری تمرین انجام می‌دهند و به هدف خودت می‌رسند پس قطعاً این دو گروه رشته بدنسازی یکسانی نخواهند داشت و برای پرورش اندام خود باید رشته مناسب با تیپ بدنی خود را انتخاب کنند.

مهم‌ترین دلیل دیگر مسئله ژنتیک است که در هر فرد به یک شکل نمایان می‌شود و بر روی فرم بدن و نوع تأثیرگذاری متفاوت است که در نهایت منجر به شاخه (رشته) مختلف بدنسازی خواهد شد. به‌طورکلی شاخه های بدنسازی با نیاز فرد از ورزش و زیبایی‌اندام ارتباط مستقیم دارد و برای فرد این امکان را فراهم می‌کند که طبق هدف خود رشته بدنسازی مناسب را انتخاب کند. در ادامه لیست کلی از علت شاخه (رشته) بدنسازی در اختیار شما قرار داده‌ایم:

• زیبایی و تناسب‌اندام
• رقابت‌های تبلیغاتی بدنسازی
• مسابقات پرورش اندام
• عامل ژنتیک و تیپ بدنی
• هایپرتروفی
• مهم بودن زمان تمرین
• متمرکز بودن در ظاهر بدن
• توجه داشتن به انگیزه و هدف

چطور شاخه (رشته) مناسب خود را تشخیص دهیم؟

تشخیص هر شخص از انتخاب شاخه (رشته) بدنسازی مناسب خود باید با توجه به تیپ بدنی، ژنتیک و گرایش‌های فیزیکی و هدف فرد از این رشته باشد. افراد در درجه اول باید هدف بدنی خود را ارزیابی کنند و نسبت به عملکرد خود در ورزش، ویژگی های منحصربه‌فرد و میزان قابلیت‌های بدنی شاخه (رشته) مناسب خود را تشخیص دهند.

هر فردی باید با توجه به علاقه و نیاز خود شاخه مناسب خود را انتخاب کند و بهتر است با توجه به شرایط بدنی و فیزیکی با مربی مجرب مشورت کرده و به طور آگاهانه رشته بدنسازی درست را انتخاب کند.

معرفی انواع شاخه های بدنسازی

بدنسازی شاخه‌های گوناگونی دارد که به طور خاصی بر روی قدرت عضلات، بهبود عملکرد و افزایش هایپرتروفی نقش مثبتی دارد و تأثیر ویژه‌ای در بهبود سلامت و روحیه فرد دارد. کسانی که به‌تازگی وارد رشته بدنسازی شده‌اند نمی‌توانند تفاوت میان رشته‌های مختلف آن را تشخیص دهند؛ زیرا از دید همه شاخه های بدنسازی یکسان است و تنها با نام بدنسازی شناخته می‌شود، در صورتی هر کدام از این رشته‌ها معیار و ملاک خاص خود را دارد و نیازمند تمرینات و رژیم اصولی متنوعی هستند.

خوب است بدانید با بررسی‌های لازم طبق علاقه فرد و سیستم بدنی به‌راحتی می‌شود نوع شاخه بدنسازی متناسب با توان بدنی و آمادگی فرد را انتخاب کرد. در ادامه انواع شاخه های بدنسازی را نام می‌بریم:

• فیزیک (Physique)
• فیزیک کلاسیک (Classic Physique)
• بدنسازی قدرتی یا پاورلیفتینگ (Powerlifting)
• بادی بیلدینگ (Bodybuilding)
• بادی کلاسیک (Classic Bodybuilding)
• کراس‌فیت (CrossFit)
• بدنسازی طبیعی (Natural Bodybuilding)
• بدنسازی استقامتی (Endurance Bodybuilding)
• فیتنس (Fitness)
• بدنسازی مختلط (Mixed Martial Arts Fitness)

شاخه فیزیک بدنسازی

بدنسازی فیزیک (Physique)، به دلیل جذابیت‌های ظاهری و رقابت‌های جهانی موردتوجه افراد در سراسر دنیا قرار گرفته است. فیزیک یکی از رشته‌های محبوب در بین بدنسازان است که بیشتر روی زیبایی‌اندام و تناسب بدن بدون حجم زیاد متمرکز است و در این شاخه داشتن بدن بدون چربی، اندام v شکل و قرینگی دو طرف بدن اهمیت زیادی دارد.

نوع تمرینات در رشته فیزیک (Physique) ترکیبی از تمرینات وزنه‌برداری و تمرینات کاردیو با تمرکز بر روی بالا و پایین‌تنه، همچنین تمرینات ایزوله برای بهبود نقاط ضعف است. با تمرینات منظم، تغذیه مناسب و تعهد به اهداف، ورزشکاران می‌توانند به نتایج مطلوبی در این رشته دست یابند. این رشته نه تنها به بهبود سلامت جسمی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود کیفیت زندگی نیز منجر شود.

شاخه پاورلیفتینگ بدنسازی

بدنسازی پاورلیفتینگ (Powerlifting)، یک ورزش قدرتی است که ورزشکار به طور مستقیم بر روی وزنه‌های بسیار سنگین متمرکز است. به‌طورکلی در این رشته ورزشی قدرت و توان بدنی، اصول صحیح حرکات و انجام فن و شیوه تمرینات اهمیت دارد و در آن ورزشکاران باید حداکثر وزنی را که می‌توانند در سه حرکت اصلی بلند کنند، به نمایش بگذارند.

هدف اصلی رشته پاورلیفتینگ افزایش قدرت در حرکات اصلی و توانایی بلندکردن وزنه‌های سنگین‌تر است و به همین علت از برنامه تمرینی ویژه‌ای پیروی می‌کند. پاورلیفتینگ (Powerlifting) یک‌رشته ورزشی چالش‌برانگیز و سنگین است که به افزایش قدرت و توانایی عضلات در حرکات اصلی تمرکز دارد. با تمرینات منظم، تغذیه مناسب و تعهد به اهداف، ورزشکاران می‌توانند به نتایج مطلوبی در این رشته دست یابند. به گفته محققان تیپ بدنی مناسب برای این شاخه بدنسازی آندومورف است که می‌توانند به نتایج مطلوبی برسند.

شاخه بادی کلاسیک بدنسازی

بدنسازی بادی کلاسیک، یک‌رشته جدید است که موردتوجه بسیاری از افراد قرار گرفته است که ورزشکاران دارای بدن‌های عضلانی با حجم خیلی کم هستند و ورزشکاران را بر حسب وزن و قد تفکیک و رده‌بندی می‌کنند. در بدنسازی بادی کلاسیک متقارن بودن بدن، کات عضلات و زیبایی‌شناسی کلی بدن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و موردتوجه قرار می‌گیرد. این شاخه (رشته) بدنسازی بیشتر به افراد با تیپ بدنی اکتومورف و مزومورف توصیه می‌شود.

شاخه بادی بیلدینگ یا پرورش اندام بدنسازی

رشته بادی بیلدینگ (Bodybuilding)، جزو ورزش‌های دیرینه و معروف بدنسازی است که به طور خاص روی حجیم‌شدن عضلات، تیکه‌ای شدن و افزایش قدرت آن‌ها متمرکز هست و به‌عنوان سبکی از زندگی و یک هنر شناخته می‌شود. در شاخه بادی بیلدینگ ورزشکاران را بر اساس وزن تقسیم می‌کنند و تعادل و توازن بدنی بسیار موردتوجه قرار می‌گیرد.

افرادی که تیپ بدنی آندومورف دارند در این رشته ورزشی موفق‌تر هستند و زودتر به نتیجه مطلوب می‌رسند؛ اما افراد با تیپ‌های بدنی اکتومورف و مزومورف هم می‌توانند این رشته را دنبال کنند؛ اما به تلاش بیشتری نیاز خواهند داشت.

فیزیک کلاسیک (Classic Physique)

فیزیک کلاسیک (Classic Physique)، به‌عنوان یک‌رشته ورزشی، بر روی به وجود آمدن عضلات شکیل و زیبا با تأکید بر تقارن، بالانس و تعادل بین قسمت‌های مختلف بدن شناخته می‌شود. این رشته بدنسازی به‌ طور ویژه به زیبایی‌شناسی و حفظ خصوصیت‌های کلاسیک بدنسازی توجه دارد و معمولاً شامل ژست‌های نمایشی و داوری بر اساس میزان زیبایی‌اندام است. فیزیک کلاسیک به دنبال ایجاد ظاهری متناسب و جذاب، بدون نیاز به حجم بسیار زیاد عضلات است.

کراس فیت (CrossFit)

کراس‌فیت (CrossFit)، یک‌رشته بدنسازی بسیار کامل است به افزایش قدرت و استقامت، تناسب‌اندام، بهبود سرعت عملکرد فرد کمک فراوانی می‌کند. این رشته به دلیل تنوع در تمرینات و تأکید بر کارایی و عملکرد بالا، در سال‌های اخیر به طور چشمگیری محبوب شده است.

رشته کراس‌فیت ترکیبی از تمرینات هوازی، استقامتی، قدرتی، سرعتی، وزنه‌برداری، عملکردی، ژیمناستیک، انعطاف‌پذیری و…. می‌باشد. کراس‌فیت (CrossFit) به‌گونه‌ای است که ورزشکاران به حداکثر توانایی‌های جسمی خود دست پیدا کنند و به قدرت و مقاومت چندبرابری برسند.

فیتنس (Fitness)

فیتنس (Fitness)، به‌عنوان یک مفهوم جامع، به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و تمرینات اشاره دارد که هدف آن بهبود سلامت جسمی و روانی افراد است و علاوه بر تقویت عضلات و بهبود استحکام آن‌ها بر روی روند بهتر زندگی روزمره، کم شدن استرس فرد، کنترل انرژی، تعادل و سلامت قلب و عروق نیز بسیار مؤثر است. برنامه‌های تمرینی رشته فیتنس معمولاً شامل تمرینات قدرتی، هوازی و کششی هست که با توجه به میزان قدرت بدنی و آمادگی جسمانی فرد طراحی می‌شود.

بدنسازی طبیعی (Natural Bodybuilding)

بدنسازی طبیعی (Natural Bodybuilding)، به‌عنوان یک شاخه خاص از بدنسازی به تمرین و توسعه عضلات بدون استفاده از استروئیدها، مواد ممنوع و داروهای تقویتی شناخته می‌شود که به دلیل تأکید بر اصول طبیعی و سالم موردتوجه افراد خاصی قرار گرفته است. این رشته بدنسازی اخلاقی و عامه‌پسند بوده و به ایجاد ظاهری متناسب و سالم، بیشتر شدن حجم عضلات و بهبود قدرت ورزشکار کمک می‌کند.

بدنسازی استقامتی (Endurance Bodybuilding)

بدنسازی استقامتی (Endurance Bodybuilding)، بیشتر بر روی افزایش استقامت عضلات، بهبود توانایی بدن با حجم عضلات مناسب در انجام فعالیت‌های طولانی‌مدت توجه می‌کند و بسیار مناسب افرادی است که به دنبال بهبود عملکرد ورزشی، افزایش پایداری و تقویت عضلات هستند. این شاخه بدنسازی ترکیبی از تمرینات وزنه‌برداری با شدت بالا و تمرینات هوازی است که به بهبود عملکرد کلی بدن کمک می‌کند.

معرفی انواع تیپ بدنی در بدنسازی

در بدنسازی و علم ورزش، تیپ‌های بدنی یکی از عوامل کلیدی برای طراحی برنامه‌های تمرینی و تغذیه‌ای مناسب است. هر یک از این تیپ‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند که بر روی نحوه تمرین، تغذیه و نتایج نهایی تأثیر می‌گذارند. هر فردی با توجه به اسکلت و ساختار بدنی، اندازه و فرم اندام، نسبت حجم چربی و ماهیچه‌ها تیپ بدنی منحصربه‌فرد خود را دارد.

عده‌ای از افراد سخت وزن کم می‌کنند و عده‌ای در افزایش وزن خود مشکل دارند، گروهی چربی زیادی دارند و گروهی دیگر لاغرتر هستند، یک‌سری از افراد چربی بیشتری داشته و افراد دیگر عضلات بیشتر، این‌ها بستگی به تیپ بدنی هر شخص دارد. تیپ‌های بدنی به‌طورکلی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: اکتومورف، مزومورف و اندومورف.

برای مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع تیپ بدنی

تیپ بدنی اکتومورف

افرادی که تیپ بدنی اکتومورف دارند معمولاً دارای استخوان‌های باریک و عضلات کم‌حجم، بدنی لاغر و بلند، چربی‌سوزی و کالری‌سوزی بالا، کمترین درصد چربی و برابر بودن عرض شانه با لگن هستند. اکتومورف‌ها در تغذیه خود باید مصرف کالری بالاتر از حد نیاز روزانه برای افزایش وزن و حجم عضلات داشته باشند. همچنین مصرف پروتئین بیشتر (حدود 1.6 تا 2.2 گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و کربوهیدرات‌های پیچیده را باید در برنامه غذایی خود داشته باشند.

تیپ بدنی مزومورف

افراد با تیپ بدنی مزومورف دارای‌ استخوان‌های قوی و عضلات برجسته، درصد چربی متوسط، عضله‌سازی و کاهش وزن راحت، متابولیسم متعادل و شانه‌های عریض هستند. تغذیه مزومورف‌ها متعادل است و از پروتئین، کربوهیدرات و چربی‌های سالم تشکیل شده است.

تیپ بدنی اندومورف

افرادی با تیپ بدنی اندومورف دارای استخوان‌های بزرگ و عضلات پرحجم، بدنی گرد و پروار، درصد چربی خیلی زیاد، اضافه‌وزن بالا، سوخت‌وساز خیلی کم و کاهش وزن کند، عرض لگن بیشتر از کمر هستند. تغذیه اندومورف‌ها کم کربوهیدرات و پرپروتئین بوده و توجه به میزان کالری مصرفی و انتخاب مواد غذایی سالم و مغذی از واجبات است.

کلام آخر

بدنسازی به‌عنوان یک‌رشته ورزشی محبوب در کل دنیا موردتوجه افراد مختلف قرار گرفته است و با شاخه‌های مختلفی که دارد این امکان را فراهم کرده است که هر شخص با توجه به تیپ بدنی و ژنتیک رشته متناسب خود را انتخاب کند و زودتر به نتیجه و هدف دلخواه خود دست پیدا کند.

بسیاری از ورزشکاران علاقه‌مند به مسابقات رقابتی بدنسازی هستند که برای این کار دوره‌های سنگین برداشته و زیر نظر مربی کاربلد تمرینات خود را انجام می‌دهند. در نظر داشته باشید انتخاب رشته بدنسازی مناسب بر روی سبک زندگی و استعدادهای شما تأثیر زیادی دارد و درست این است که با مشورت و برنامه دقیق مربی حرفه‌ای باشد.

منابع

www.theswolekitchen.com

www.blog.nasm.org

www.bodybuilding.com

www.oxcloth.com

www.setforset.com

www.purefitness.com